Sądy cywilne: nowe rygory

Lista zmian w nowelizacji jest długa, ale z najśmielszych posłowie zrezygnowali.

Aktualizacja: 05.11.2009 07:04 Publikacja: 05.11.2009 05:30

Sądy cywilne: nowe rygory

Foto: Fotorzepa, Kuba Krzysiak kk Kuba Krzysiak

Ma je uchwalić Sejm na tym posiedzeniu. To kolejna nowelizacja [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=7F267377667A57BD87A1A6A36496813E?id=70930]kodeksu postępowania cywilnego[/link], a jej autorzy nie kryją, że będą potrzebne następne.

[srodtytul]Pomoc, doręczenia, wyłączenia[/srodtytul]

Znika monopol Poczty Polskiej w doręczaniu pism sądowych, co zresztą od lat szwankuje. Doręczać je będzie można nie tylko przez woźnych, ale przez każdego tam zatrudnionego oraz firmy zajmujące się dostarczaniem korespondencji.

[b]Na adwokatów i radców nałożono obowiązek wymieniania się pismami procesowymi[/b] (jest to już stosowane w sprawach gospodarczych), co jak zauważyła podczas sejmowej debaty poseł Barbara Bartuś (PiS), może przyśpieszyć proces, ale też zawarcie ugody.

Ważna zmiana (która jest skutkiem wyroku Trybunału Konstytucyjnego) polega na możliwości uzyskania prawnika z urzędu nawet przez osoby niezwolnione z kosztów sądowych (wcześniej był to warunek uzyskania adwokata). Co więcej, osoba starająca się o prawnika za państwowe pieniądze będzie mogła wskazać adwokata czy radcę, którego chce mieć za pełnomocnika, a właściwa rada adwokacka lub radcowska „w miarę możliwości” wyznaczy go do tej sprawy.

Nowela rozszerza także listę wyłączeń spod egzekucji komorniczej o należności przypadające placówkom służby zdrowia z budżetu państwa lub od NFZ za udzielane świadczenia zdrowotne – do 75 proc. każdorazowej wypłaty, wyłącza też produkty lecznicze i leki niezbędne do funkcjonowania ZOZ przez trzy miesiące. Ta zmiana ma wypełnić lukę w przepisach, jaka powstała po [b]wyroku TK z 9 stycznia 2007 r.[/b], który uchylił art. 831 § 1 pkt 4 k.p.c. ograniczający egzekucję z zaliczek przekazanych przez NFZ szpitalom, gdyż uprzywilejowywał on generalnie jednostki gospodarki uspołecznionej.

[srodtytul]Rygoryzm pozostaje[/srodtytul]

Z projektu senackiego (rozpatrywanego razem z rządowym) nie uwzględniono rezygnacji z rygoru odrzucenia skargi kasacyjnej bez wzywania do usunięcia jej braków, co w praktyce odcinało skarżącego od najwyższej instancji sądowej.

Senacka propozycja miała zabezpieczać stronę procesu cywilnego przed błędami adwokatów i radców (tylko oni mogą składać skargi kasacyjne) i pełniej zapewniać prawo do sądu. [b]Zwyciężyło jednak stanowisko, że od zawodowych pełnomocników można więcej wymagać. [/b]

– Nie możemy traktować pobłażliwie pełnomocników, gdyż mogliby stosować błędy proceduralne jako sposób przedłużania procesu – powiedział w Sejmie Zbigniew Wrona, wiceminister sprawiedliwości.

Zrezygnowano też z pomysłu, by powodowie i pozwani zeznawali w sądzie tylko pod rygorem odpowiedzialności karnej – jak teraz świadkowie.

Jednocześnie powadze na sali rozpraw, dyscyplinie w trakcie postępowania – a więc pośrednio sprawności postępowania – ma służyć zwiększenie dopuszczalnej grzywny za niestosowanie się do rygorów procedury przez uczestników z 1000 do 5000 zł.

Na tle dwóch ścierających się od kilku lat tendencji: formalizowania procesu celem jego przyśpieszenia (przypomnijmy, że wprowadzono je w sprawach gospodarczych) oraz konkurencyjnych postulatów rozluźnienia wymogów formalnych wobec stron procesu, zwłaszcza z adwokatem, obecna nowela jest kompromisowa.

[ramka][b]Komentuje Jerzy Kozdroń, poseł sprawozdawca (PO)[/b]

To prawda, że nie uwzględniliśmy kilku najdalej idących propozycji i nowela jest kompromisowa. Zapewne też nie jest ostatnia, sądzę jednak (i takie stanowisko chyba zwycięża też w Ministerstwie Sprawiedliwości), że nie możemy sobie pozwolić na zbytnie odformalizowanie procedury cywilnej. Co z tego, że mniej będzie w niej rygorów, a sąd, po ludzku rzecz biorąc, będzie bardzo przyjazny ludziom, jeśli ten sąd będzie niesprawny, a proces tasiemcowy. Dlatego wsparcia dla słabszych stron, w tym ze strony państwa, należy szukać gdzie indziej: w szerszym dostępie do pomocy prawnej – adwokatów, radców przyznawanych z urzędu – za państwowe pieniądze.[/ramka]

[i]masz pytanie, wyślij e-mail do autora

[mail=m.domagalski@rp.pl]m.domagalski@rp.pl[/mail][/i]

Ma je uchwalić Sejm na tym posiedzeniu. To kolejna nowelizacja [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=7F267377667A57BD87A1A6A36496813E?id=70930]kodeksu postępowania cywilnego[/link], a jej autorzy nie kryją, że będą potrzebne następne.

[srodtytul]Pomoc, doręczenia, wyłączenia[/srodtytul]

Pozostało jeszcze 93% artykułu
Prawo karne
Morderstwo na Uniwersytecie Warszawskim. Obrońca podejrzanego: nie przyznał się
Ubezpieczenia i odszkodowania
Rekordowe odszkodowanie dla pacjenta. Miał operację kolana, wypisano go bez nogi
Prawo dla Ciebie
Jest decyzja SN ws. wytycznych PKW. Czy wstrząśnie wyborami?
Prawo karne
Mieszkanie Nawrockiego. Nieprawdziwe oświadczenia w akcie notarialnym – co na to prawo karne?
Matura i egzamin ósmoklasisty
Matura i egzamin ósmoklasisty 2025 z "Rzeczpospolitą" i WSiP
Materiał Promocyjny
Między elastycznością a bezpieczeństwem