Firmy zatrudnią prawników i rozbudowują departamenty prawne

Firmy rozbudowują swoje departamenty prawne. Takie wnioski płyną z pionierskiego badania dyrektorów działów prawnych przedsiębiorstw w Polsce, opracowanego na zlecenie Polskiego Stowarzyszenia Prawników Przedsiębiorstw (PSPP).

W sondażu wzięło udział 100 respondentów – największa grupa pracuje w firmach zatrudniających między 200 a 2 tys. osób. Same zespoły prawne to najczęściej grupy liczące od dwóch do pięciu osób.

Kryzys mija, ?jest więcej pracy

– Jedna czwarta badanych deklaruje, że zamierza zwiększyć zatrudnienie – podkreśla Waldemar Koper, prezes PSPP.

– Połowa prognozuje, że utrzyma je na dotychczasowym poziomie, a tylko dwie osoby mówiły o redukcji. Plany związane ze zwiększeniem zatrudnienia mogą oznaczać, że powoli wychodzimy z kryzysu, departamenty prawne w przedsiębiorstwach mają bowiem więcej pracy – mówi mec. Koper.

Prawnicy wskazują także inny powód planowanego zwiększenia zatrudnienia: cięcia kosztów w firmach, które wymuszają rezygnację ze współpracy z zewnętrznymi kancelariami.

Mało optymistyczną wiadomością dla kancelarii jest także to, że 17 proc. badanych planuje zmniejszenie wydatków na zewnętrzną obsługę prawną. Tylko 8 proc. zamierza je zwiększyć.

Trzy najczęściej stosowane sposoby rozliczania się z kancelariami to stawki godzinowe, ryczałt i wynagrodzenie za projekt (wskazało je 65 proc. badanych). Stawki zewnętrznych doradców wciąż są wysokie – minimalna wynosi od 150 do 700 zł, maksymalna – od 400 do nawet 4,2 tys. zł za godzinę pracy. Najczęściej – bo aż w 45 proc. – maksymalna stawka wynosi 800 zł.

Regularnie zlecane jest kancelariom przede wszystkim prowadzenie procesów – sądowych i administracyjnych. Nieregularnie – sprawy i opinie prawne, które trudno przygotować wewnątrz działu prawnego.

Uwaga, uwarunkowania biznesowe

– Zmienia się sposób współpracy z biurami prawnymi – diagnozuje Rudolf Ostrihansky, partner zarządzający kancelarii Sołtysiński, Kawecki & Szlęzak.

– Wynika to z tego, że i sama rola dyrektorów departamentów prawnych ulega zmianie. Coraz częściej są oni także członkami zarządu, uwikłanymi w proces podejmowania decyzji biznesowych. Od kancelarii oczekują więc już nie tylko porady ściśle prawnej, ale i uwzględnienia właśnie uwarunkowań biznesowych – podkreśla mec. Ostrihansky.

I podaje przykład obsługi związanej z procesami sądowymi. Obejmuje ona już nie tylko prowadzenie samego procesu, ale i analizę sytuacji, która do niego doprowadziła, oraz pomoc w unikaniu procesów w przyszłości.

Rolą współczesnego dyrektora działu prawnego jest bowiem przede wszystkim zabezpieczenie przed ryzykiem prawnym prowadzonej działalności biznesowej oraz ochrona jej interesów.

Oprócz wąsko rozumianej obsługi prawnej jego biuro zajmuje się m.in. szkoleniami pracowników, compliance, monitoringiem zmian w przepisach (alerty prawne), a nawet negocjacjami biznesowymi.

Nieustające ?dokształcanie

– Dyrektorowi działu prawnego coraz bardziej potrzebna jest wiedza z dziedziny finansów, ekonomii, musi być bardziej wszechstronny  – zwraca uwagę Agnieszka Dzięgielewska-Jończyk, szefowa działu prawnego Hewlett-Packard Polska. – Nastąpiło bowiem przesunięcie obowiązków dyrektorów prawnych – właśnie w stronę oceny ryzyka działań biznesowych. Dlatego też wielu z nas się dokształca – dodaje mec. Dzięgielewska-Jończyk.

Z badania wynika, że aż ?39 proc. głównych prawników firm ukończyło dodatkowe studia – podyplomowe, MBA czy też magisterskie – z marketingu i zarządzania, rachunkowości i ekonomii, bankowości, inwestycji lub compliance. 74 proc. dyrektorów działów prawnych zarabia powyżej ?15 tys. zł brutto, 36 proc. – powyżej 25 tys. zł brutto. Pracownicy tych departamentów najczęściej są motywowani poprzez premię przyznawaną w rozliczeniu rocznym.

32 proc. badanych oprócz pełnienia funkcji dyrektora działu prawnego sprawuje dodatkowe funkcje w przedsiębiorstwie –  w tym ?10 proc. jest także członkami zarządu.

– Raport pokazuje, iż polskie środowisko prawników przedsiębiorstw to dzisiaj grupa zawodowa niezwykle profesjonalna, nowoczesna, dojrzała i odzwierciedlająca w swoim funkcjonowaniu najistotniejsze tendencje światowe właściwe tej grupie prawników – mówi mec. Koper.