Teatralna lekcja dla najmłodszych

Spektakle dla dzieci zaczęli wystawiać liczący się polscy inscenizatorzy. „Kopciuszka" Anny Smolar i „Elementarz" Michała Zadary będzie można obejrzeć na Festiwalu Prapremier.

Aktualizacja: 10.10.2017 10:49 Publikacja: 10.10.2017 10:46

Teatralna lekcja dla najmłodszych

Foto: Fotorzepa, Krzysztof Bieliński

Zarówno Smolar, jak i Zadara, umacniając swoją pozycję na teatralnej mapie kraju, pracowali w Teatrze Polskim im. Konieczki.

Anna Smolar przygotowała tu znakomitego „Dybuka". Spektakl skierowany był również do młodzieży, opowiadał motyw nieszczęśliwej miłości ze sztuki An-skiego przepisany na dzisiejszy język multimediów oraz hejtu w sieci. Bydgoski spektakl był jednym z powodów przyznania jej Paszportu „Polityki". Z kolei Michał Zadara pokazał swoją interpretację „Szalonej lokomotywy" Witkacego.

Zainteresowanie tematyką dziecięcą wynika również z faktu, że oboje twórcy są rodzicami, co w nowym polskim teatrze nie jest takie znowu częste. „Kopciuszek" Anny Smolar będzie jednym z dwóch spektakli, jakie przywiezie do Bydgoszczy Narodowy Stary Teatr im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie. Lepiej być nie może. Punktem wyjścia do adaptacji znanego bajkowego motywu była wersja francuskiego dramatopisarza i reżysera Joela Pommerata. Nie można się  nudzić, bo to opowieść pełna zaskakujących zwrotów akcji, ale nie narracja przykuwa uwagę widzów, wśród których mogą być i czuć się komfortowo zarówno dzieci, jak i rodzice.

– Nasze problemy są problemami dzieci i vice versa – powiedziała Anna Smolar. – Wielką rolą sztuki jest oswajanie lęków i poznawanie istoty napięć międzyludzkich. Nazywanie dziecku trudnych emocji i przeżyć jest nieraz niewygodne, ale niezmiernie potrzebne.

Spektakl Anny Smolar przełamuje społeczne tabu związane ze śmiercią i towarzyszącą jej żałobą. W teatrze dziecięcym otwarte mówienie o nich wciąż jest problemem. Aby uporać się z trudnymi przeżyciami i znaleźć odpowiednie słowa – dzieci potrzebują wsparcia. Otwarta rozmowa w teatrze sprawia, że u młodych ludzi nie rozwija się poczucie winy i wstydu. W niezwykłym krakowskim „Kopciuszku" trwa nieustanna wymiana myśli na trudne tematy, takie jak śmierć najbliższych, paniczny lęk przed upływem czasu i wszystkim tym, co nowe i inne. Opisanie w gronie bliskich strachów osłabia siłę złych emocji, zgodnie z psychologiczną zasadą, że co zostało wypowiedziane, traci niszczącą moc.

Jeszcze w latach 70. można było we wszystkich grupach pokoleniowych powiedzieć, że wszyscy znają „Elementarz" Mariana Falskiego, książka do nauki czytania i pisania ze zdaniem „Ala ma kota", towarzyszyła bowiem uczniom od 1910 roku. Dziś kolejne wznowienia wyrażają sentyment i melancholię, jednak Michał Zadara postanowił wykrzesać z nich piękną teatralną opowieść.

– Sięgnąłem do wydania z lat 50., tzw. zielonego elementarza, który jest nieco mroczniejszy od wcześniejszej wersji - powiedział reżyser. – Powojenny mrok był dla mnie silną inspiracją. Uznałem, że „Elementarz", podszyty smutkiem, będzie dobrym materiałem dla teatru. Każde światło jest przeciwko jakiejś ciemności, każdy świt zderzony ze straszną nocą, każda rodzina jest widziana przez pryzmat jej braku.

Spektakl wprowadza najmłodszych widzów w fascynujący świat mowy i pisma, oswaja z literami i słowami, które służą jako drogowskazy. Towarzyszy bohaterom w podróży prowadzącej z pokoju Ali i jej psa Asa przez las, ciemną noc do olbrzymiego miasta, a w końcu nawet w kosmos. Bo każde dziecko, jeśli tylko pozwolimy mu marzyć, może stać się kosmonautą i latać aż do gwiazd. Artyści szukają też nowych sposobów, by porozumieć się z najmłodszymi. Tak jak dzieci, które uczą się pierwszych elementów pisma, wybieramy się w podróż w nieznane, gdzie każde słowo może stać się początkiem nowego kosmosu.

na podstawie „Elementarza" Mariana Falskiego

Elementarz

reżyseria: Michał Zadara

14.10.2017 r., godz. 15.00 i 16.30, czas trwania: 30 minut Mała Scena TPB Nowy Teatr w Warszawie

Joël Pommerat

Kopciuszek

reżyseria: Anna Smolar

14.10.2017 r., godz. 17.30, czas trwania: 120 minut (1 przerwa) Duża Scena TPB Narodowy Stary Teatr im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie

Teatr
Wojna o teatr w Kielcach skończy się zarządem komisarycznym w Świętokrzyskiem?
Teatr
Ministra Wróblewska: Wojewoda świętokrzyski skontroluje konkurs w teatrze w Kielcach
Teatr
Drugi konkurs w kieleckim teatrze „ustawiony” pod osobę PiS z TVP Kielce?
Teatr
Czy „aniołek Kaczyńskiego” wywoła piekło w kieleckim Teatrze im. Żeromskiego?
Teatr
Czy władze Świętokrzyskiego ustawiały konkurs na dyrektora teatru w Kielcach?