Włoska robota

Włoski premier Mario Monti wydał nowy „dekret prowzrostowy", by ożywić podupadłą gospodarkę. Wśród wielu inicjatyw znajduje się liczący 185 stron plan proponujący tanie pożyczki na korporacyjne prace badawczo-rozwojowe, ulgi podatkowe dla firm, które zatrudniają absolwentów z wyższym wykształceniem i ograniczenie zatrudnienia w wybranych ministerstwach. Plan zakłada nawet wystawienie niektórych państwowych aktywów na sprzedaż.

Czy którakolwiek z tych propozycji rozwiąże włoskie problemy? Równie dobrze można by próbować osuszyć jezioro Como za pomocą chochli. Oto kilka przykładów, dlaczego włoska gospodarka pogrążona jest w stagnacji.

Feralny 16. pracownik

Wyobraź sobie, że jesteś ambitnym włoskim przedsiębiorcą, który próbuje rozkręcić nowy biznes. Wiesz, że będziesz musiał płacić przynajmniej dwie trzecie składek socjalnych za swoich pracowników. Wiesz również, że wpadniesz w tarapaty, kiedy zatrudnisz 16. pracownika, ponieważ od tego momentu zwolnienie kogokolwiek będzie albo niemożliwe, albo bardzo kosztowne.

Ale to nie wszystko. Kiedy zatrudnisz 11. pracownika, będziesz musiał co roku składać raport władzom dotyczący wszelkich możliwych zagrożeń dla zdrowia i bezpieczeństwa, na które może być narażona twoja załoga. Obejmują one stres związany z pracą, wiekiem, płcią i różnicami rasowymi. Musisz również nakreślić wszelkie środki zaradcze, które podjąłeś, by zapobiec tym zagrożeniom, procedury, według których są realizowane, nazwiska pracowników odpowiedzialnych za bezpieczeństwo, a także nazwisko lekarza, którego obecność jest wymagana przy przeprowadzaniu badań.

Powiedzmy, że pomimo tego wszystkiego zdecydowałeś się rozwijać. Znowu uważaj – kiedy zatrudnisz 16. pracownika, związki zawodowe mogą rozgościć się w twoim przedsiębiorstwie, a pracownicy mogą wybrać swoich przedstawicieli. Wraz z rozwojem twojej firmy będzie również rosła obowiązkowa liczba reprezentantów rady pracowniczej, z których każdemu przysługuje osiem godzin płatnego urlopu miesięcznie na wypełnianie swoich obowiązków związkowych. Zarząd musi z nimi konsultować wszystko, od kwestii równości płci po wprowadzenie nowej technologii.

Zatrudnienie 16. pracownika oznacza również, że następny musi być uznany za niepełnosprawnego. Kiedy twoja firma zatrudnia już 51 ludzi, 7 procent z nich musi być w jakiś sposób niepełnosprawnych, bo inaczej twoja firma zapłaci grzywnę.

W ciężkich czasach twoje przedsiębiorstwo może się ubiegać o zwolnienie z tych kwot – ale tak jak wszystko we Włoszech jest to prawdziwa loteria i nie wiadomo, czy warto w ogóle wypełniać papiery w tej sprawie.

Kiedy zatrudnisz 101. pracownika, musisz co dwa lata składać raport o dynamice płci w ramach firmy. Musi on obejmować zestawienie mężczyzn i kobiet zatrudnionych w każdym dziale produkcyjnym, ich funkcje i znaczenie w firmie, szczegóły dotyczące wynagrodzeń i świadczeń, daty i powody zatrudnienia, awansów i transferów, a także szacowany wpływ tych przesunięć na przychody.

Luki w systemie

System zezwala na pewne wyjątki – zakładając, że twoja firma wciąż pozostaje mała albo że zatrudniasz ludzi właściwej płci lub w określonych obszarach. Firmy przemysłowe i agencje ochrony nie muszą odprowadzać składek do narodowego funduszu dla tymczasowo bezrobotnych, jeżeli mają 15 pracowników lub mniej; sklepy i biura turystyczne nie muszą tego robić, dopóki nie zatrudnią 51. pracownika, a w przypadku przedsiębiorstw handlowych poprzeczka została podniesiona do 201. pracownika.

Jest również inna luka, którą można wykorzystać: Firmy dostają obecnie ulgi podatkowe o wartości do 15 200 euro rocznie na każdego nowego pracownika zatrudnionego na stałe – pod warunkiem, że są to kobiety lub osoby poniżej 35. roku życia, mieszkające w regionach Abruzja, Molise, Kampania, Basilicata, Puglia, Kalabria, Sardynia i Sycylia.

Firmy zatrudniające nie więcej niż 250 pracowników mogą również skorzystać z trzyletnich wakacji podatkowych, przyznanych w 2010 roku małym i średnim przedsiębiorstwom, które reinwestują swoje zyski w tworzenie „sieci innowacyjnych" z innymi małymi firmami w okolicy.