Spór o irańskie wzbogacanie

Ledwie Iran podpisał porozumienie z sześcioma światowymi mocarstwami, a już zaczynają się tarcia dotyczące zapisów zawartej w Genewie umowy.

Publikacja: 26.11.2013 13:58

Minister spraw zagranicznych Iranu (po środku) podczas rozmowy z szefami dyplomacji Pakistanu (z lew

Minister spraw zagranicznych Iranu (po środku) podczas rozmowy z szefami dyplomacji Pakistanu (z lewej) i Turcji.

Foto: ROL

Najpoważniejszym problemem są zapisy dotyczące prawa do wzbogacania uranu. Irańczycy twierdzą, że świat zaakceptował ich „niezbywalne prawo" do prowadzenia tego typu prac. Biały Dom twierdzi, że to kwestie wciąż do negocjacji.

Agencja Fars powołując się na źródła rządowe w Teheranie podaje, że Irańczycy „zachowali prawo do wzbogacania [uranu - red.], co zapisano w aż dwóch miejscach w porozumieniu".

Minister spraw zagranicznych tego kraju Dżawad Zarif oświadczył, że świat „uznał prawo narodu irańskiego do wykorzystywania programu nuklearnego w celach pokojowych w oparciu o międzynarodowy Układ o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej oraz uznał, że jest to prawo niezbywalne". Szef irańskiej dyplomacji podkreślał, że światowe mocarstwa nie będą już czynić więcej Irańczykom przeszkód w tej sprawie.

Prezydent Hassan Rohani w wywiadzie w telewizji państwowej podkreślał natomiast, że umowa nie pozostawia wątpliwości: „Niech każdy czyta [zapisy umowy – red.] jak chce, ale prawo do wzbogacania zostało wyraźnie określone w tekście porozumienia. Iran może nadal wzbogacać [uran – red.] i ogłaszam, że nasz naród będzie to czynił, tak jak dotąd".

Biały Dom zdecydowanie sprzeciwia się takiej interpretacji genewskiego porozumienia. Sekretarz Stanu John Kerry stwierdził jednoznacznie już w niedzielę rano, że w umowie nie ma mowy o prawie do wzbogacania uranu. „Nie, nie ma prawa do wzbogacania. Nie uznaliśmy tego prawa. To jest jasne... w porozumieniu o nieproliferacji" - mówił John Kerry w ABC News dodając: „[Irańczycy – red.] mają prawo negocjować to, ale tylko na poziomie, jaki robią to niektóre inne kraje, i to tylko jeśli spełnią wszelkie niezbędne warunki, by dowieźć, że ich program ma charakter pokojowy".

W czym tkwi problem z „wzbogacaniem" i dlaczego jest aż tak poważny? Do poziomu 3,5-5 proc. wzbogaca się uran do celów energetyki jądrowej, na poziomie 20 proc. ma zastosowanie w medycynie, a 90 proc. używany jest w programach wojskowych.

Z oficjalnych informacji wynika, że na razie Irańczycy zatrzymali się na poziomie 20 proc. (ma być wykorzystywany w eksperymentalnym reaktorze pod Teheranem). W Genewie zobowiązali się jednak, że przez najbliższe sześć miesięcy nie będą odwirowywać uranu powyżej 5 proc. , a wyprodukowany już uran 20 proc. zlikwidują (to znaczy „rozcieńczą " do stężenia poniżej 5 proc.).

Ephraim Asculai, członek Instytutu Studiów Strategicznych Uniwersytetu w Tel Awiwie uważa, że dobrą stroną tej umowy jest to, że Iran wstrzyma prace. Zła wiadomość wedle naukowca jest jednak taka, że Iran nie zaprzestaje w ogóle wzbogacania uranu, bo „3,5 proc. to w przypadku energetyki jądrowej wcale nie jest mało". Co więcej, ekspert zwraca uwagę, że opanowanie technologii do tego poziomu sprawia, że uran wzbogacić do poziomu 90 proc. można już „łatwo i szybko".

Najpoważniejszym problemem są zapisy dotyczące prawa do wzbogacania uranu. Irańczycy twierdzą, że świat zaakceptował ich „niezbywalne prawo" do prowadzenia tego typu prac. Biały Dom twierdzi, że to kwestie wciąż do negocjacji.

Agencja Fars powołując się na źródła rządowe w Teheranie podaje, że Irańczycy „zachowali prawo do wzbogacania [uranu - red.], co zapisano w aż dwóch miejscach w porozumieniu".

Pozostało 85% artykułu
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1026
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1024
Świat
Szwajcaria odnowi schrony nuklearne. Już teraz kraj jest wzorem dla innych
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1023
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1022