Obywatele Ukrainy i Białorusi coraz chętniej osiedlają się w Polsce

Ani Białoruś, ani Ukraina nie zezwala swoim obywatelom posiadać podwójnego obywatelstwa. Wniosków może być jeszcze więcej, bo Wołodymyr Zełensky, prezydent Ukrainy, w grudniu ubiegłego roku przygotował pakiet zmian, w tym zniesienie utraty obywatelstwa w przypadku dobrowolnego nabycia obywatelstwa innego kraju. W przypadku Białorusi jest luka prawna.

Dostęp do rynku pracy

W ciągu miesiąca do Polski wjechało ponad 2 mln „uchodźców wojennych” z Ukrainy. Na razie na mocy specustawy otrzymali półtoraroczne prawo pobytu z możliwością przedłużenia o kolejne 18 miesięcy. Ilu z nich będzie chciało już zostać w Polsce?

Zdaniem prof. Pawła Kaczmarczyka, dyrektora Ośrodka Badań nad Migracjami Uniwersytetu Warszawskiego, skala i struktura obecności imigrantów z Ukrainy w Polsce w przyszłości będzie pochodną decyzji dwóch grup. – Pierwszą z nich są migranci, którzy przebywali w naszym kraju już przed wybuchem wojny, a wielkość tej grupy oceniano nawet na 1,5–2 miliony osób – wskazuje prof. Kaczmarczyk. Druga to oczywiście „uchodźcy wojenni”. – Decyzja rządu (specustawa – przyp. aut.) wpływa na sytuację tej drugiej grupy, ale trzeba pamiętać, że już wcześniej zaznaczała się wyraźna tendencja do wydłużania pobytu w Polsce, a nawet osiedlania w naszym kraju – to wnioski o uznanie obywatelstwa polskiego, zmiany w zakresie procedury uproszczonej i ich skutki. Obecność imigrantów z Ukrainy w Polsce w najbliższych latach zależy więc nie tylko od rozwoju wydarzeń wojennych, ale od wyborów osób, które pracują i przebywają w Polsce od wielu lat – twierdzi dyrektor ośrodka. Podkreśla, że kluczowe znaczenie mieć będzie sytuacja w samej Ukrainie. – Nawet jednak, jeśli wojna zakończy się szybko, nie jest jasne, jaki będzie stan zniszczeń i sytuacja gospodarcza Ukrainy, co może sprawić, że powrót ten będzie utrudniony – wskazuje. Na te niepewności nakłada się zdaniem prof. Kaczmarczyka jeszcze jeden czynnik. – Nieporównywalna z innymi masowymi procesami uchodźczymi swoboda przemieszczania się w ramach Unii Europejskiej, która sprawia, że Ukraińcy w dużej liczbie opuszczą Polskę niezależnie od tego, czy zostanie uruchomiony oficjalny schemat relokacyjny – mówi dyrektor Centrum. Jego zdaniem działania polskich władz publicznych powinny więc brać pod uwagę budowanie długofalowej integracji, a więc dostęp do rynku pracy i usług publicznych.