Europejska Komisja przeciwko Rasizmowi i Nietolerancji (ECRI) opublikowała czwarty raport o postawach dyskryminacyjnych w Polsce.

– W tegorocznym jest wprawdzie mniej zaleceń dla władz niż w poprzednich, ale wciąż jego autorzy zwracają uwagę na postawy i zachowania dyskryminacyjne oraz rasistowskie, i to nie tylko w środowisku kibiców – tłumaczy Ewa Januszewska, koordynator programowy z Biura Informacji Rady Europy (ECRI to niezależny organ Rady Europy ds. Praw Człowieka).

Zdaniem przewodniczącego ECRI Nilsa Muiznieksa niepokojący jest m.in. brak całościowego antydyskryminacyjnego prawodawstwa. W raporcie jest też mowa o marginalizacji Romów w Polsce.

Jego autorzy piszą, że w niektórych grupach politycznych i wpływowych mediach tolerowany jest antysemityzm. Poważny problem stanowi rasizm wśród fanów piłki nożnej, w tym groźby kierowane do czarnoskórych zawodników oraz brutalne odniesienia do Holokaustu. Zaznaczają, że powinny temu zapobiegać rząd, Polski Związek Piłki Nożnej oraz kluby piłkarskie. Zwracają uwagę, iż liczne strony internetowe i publikacje zachęcają do nienawiści etnicznej i religijnej, a niektóre skrajnie prawicowe organizacje wciąż są aktywne. Zdarza się też przemoc na tle rasistowskim. Jednak w raporcie nie są wymienione konkretne przypadki.

Komisja, wzywając do zaostrzenia prawa karnego za zachowania rasistowskie, wytyka liberalizm polskich sądów. Ale posługuje się przykładem z 2007 r., gdy Sąd Najwyższy uznał, że trzymanie plakatu „Powinniśmy wyzwolić Polskę od (między innymi) Żydów”, to nie przestępstwo.

ECRI zaleca też powołanie w Polsce wyspecjalizowanej instytucji do zwalczania rasizmu i dyskryminacji rasowej.

– Niezależny od rządu organ mógłby diagnozować różne aspekty dyskryminacji, popierać skargi antydyskryminacyjne przed sądami, przedstawiałby projekty odpowiednich aktów prawnych. Dziś w Polsce nie ma takiego urzędu – zaznacza dr Hanna Machińska, dyrektor Biura Informacji Rady Europy.

Dr Adam Bodnar z Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka przypomina, że jest już projekt ustawy o równym traktowaniu, który trafił do konsultacji społecznych. Jest on zgodny i przepisami unijnymi. – Dziś sytuacja w Polsce jest kuriozalna, bo nawet Albania ma już ustawę antydyskryminacyjną – ocenia.

ECRI opublikowała wczoraj także raporty na temat Francji (krytykuje ją m.in. za stosowanie rasowego klucza przez policję) i Gruzji (zarzuca jej niedostateczną integrację mniejszości np. Turków i Romów).