Po zmianie w 2015 r. przepisów ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych taka altana to wolno stojący budynek rekreacyjno-wypoczynkowy, który nie może mieć więcej niż 35 mkw. powierzchni i do 4–5 m wysokości. Jego budowa nie wymaga pozwolenia ani zgłoszenia.
Budynek, wznoszony od dwóch lat na działce w Rodzinnych Ogrodach Działkowych w Szczecinie, był piętrowy, murowany, miał 5,50 m wysokości i 75 mkw. powierzchni. Nie był zresztą czymś wyjątkowym. W około 4,8 tys. ogrodów działkowych, funkcjonujących w Polsce, znajduje się więcej obiektów bardziej przypominających domy rekreacyjne, a nawet całoroczne, niż altany działkowe. W całym kraju w ogrodach działkowych mieszka ponad 10 tys. osób, a altany działkowe stały się przedmiotem transakcji rynkowych.
Również obecny użytkownik działki w ROD odkupił ją od poprzedniego działkowicza. Ale ponieważ na terenie ROD nie jest możliwa legalizacja budynków i obiektów budowlanych, które nie spełniają ustawowych wymagań, powiatowy inspektor nadzoru budowlanego nakazał rozbiórkę.
Wojewódzki inspektor nadzoru budowlanego w Szczecinie nie uwzględnił odwołania. Ustawą z 2015 r. nowelizującą prawo budowlane zmieniono bowiem niektóre przepisy ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych, wprowadzając do nich m.in. definicję altany działkowej. Ponieważ budynek przekracza określone parametry, zarówno co do wysokości, jak i powierzchni zabudowy, jego legalizacja nie jest możliwa – potwierdził WINB.
W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie użytkownik działki stwierdził, że WINB błędnie założył, iż nie ma możliwości legalizacji samowoli budowlanej. Nawet jeżeli powierzchnia zabudowy przekracza określone parametry, w żadnym razie nie powinna powodować automatycznego zastosowania tak dotkliwej sankcji, jaką jest rozbiórka. Nakaz rozbiórki obejmuje bowiem również tę część obiektu, która nie wymagała pozwolenia na budowę. Rozmiary budynku nie odbiegają zresztą od innych budynków, istniejących na terenie ROD. Toteż nadzór budowlany powinien umożliwić częściową rozbiórkę altany.
