Kto może zostać kierownikiem USC

[b]Czy w regulaminie wydanym na podstawie art. 39 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=9154E77EB38266830B7175CA044FB342?id=292862]ustawy o pracownikach samorządowych[/link] można zapisać, że staż pracy na stanowisku kierownika (zastępcy kierownika) urzędu stanu cywilnego wynosi np. siedem lub dziesięć lat?[/b]

[srodtytul]Regulują odrębne przepisy[/srodtytul]

Odpowiedź na to pytanie wymaga prześledzenia przepisów nie tylko ustawy z 21 listopada 2008 r., ale również ustawy – [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=52A74C9015F4A12C6D13133ACD7811FB?id=174390]Prawo o aktach stanu cywilnego[/link]. To bowiem przepisy tej ostatniej określają, jakie kwalifikacje powinna mieć osoba zatrudniona na stanowisku kierownika (zastępcy kierownika) urzędu stanu cywilnego. Zawiera je art. 6a tej regulacji.

Zgodnie z jego treścią [b]na tych stanowiskach może być zatrudniona osoba, która ma polskie obywatelstwo oraz pełną zdolność do czynności prawnych, a także korzysta z pełni praw publicznych. Nie była prawomocnie skazana za przestępstwo umyślne popełnione zarówno z winy umyślnej, jak i nieumyślnie. Cieszy się nieposzlakowaną opinią oraz ma stan zdrowia pozwalający na piastowanie tego stanowiska. [/b]

Przepis ten stawia również określone wymagania dotyczące wykształcenia, jakim powinien się wykazać kandydat. Z ust. 5 tego artykułu wynika, że na stanowisku kierownika (zastępcy) USC nie można zatrudnić osoby, która ukończyła inne studia niż:

- prawnicze lub administracyjne i uzyskała tytuł magistra,

- podyplomowe administracyjne.

Jeżeli chodzi o wymagany staż pracy, to powinien on wynosić łącznie co najmniej pięć lat i wiązać się z zatrudnieniem:

- na stanowiskach urzędniczych w urzędach lub biurach jednostek samorządu terytorialnego lub

- w służbie cywilnej, lub

- w urzędach państwowych, z wyjątkiem stanowisk pomocniczych i obsługi, lub

- w służbie zagranicznej, z wyjątkiem stanowisk pomocniczych i obsługi.

[srodtytul]Część urzędu gminy[/srodtytul]

Urzędy stanu cywilnego wchodzą w skład urzędu gminy. Już samo to przesądza o tym, że zarówno kierownik, jak i jego zastępca są pracownikami samorządowymi, do których zastosowanie mają przepisy ustawy o pracownikach samorządowych.

Ponieważ są oni zatrudnieni na podstawie umowy o pracę, to zastosowanie do nich mają również regulaminy wynagradzania, o których mowa w art. 39 ustawy o pracownikach samorządowych. W ich treści pracodawca ma obowiązek określić wymagania kwalifikacyjne dla poszczególnych stanowisk, a także szczegółowe zasady wynagradzania tych pracowników, w tym maksymalne poziomy wynagrodzenia zasadniczego.

O ile jednak możliwość doprecyzowania zasad wynagradzania kierownika (zastępcy kierownika) urzędu stanu cywilnego w regulaminie nie budzi wątpliwości, o tyle wątpliwości budzić może, czy wójt może, wydając taki regulamin, określić w nim wyższe, niż przewiduje ustawa – Prawo o aktach stanu cywilnego, wymagania kwalifikacyjne, jakie musi spełniać kandydat na to stanowisko.

[srodtytul]Ostrożnie z wykształceniem[/srodtytul]

Co do zasady taka możliwość jest dopuszczalna. W regulaminie wynagradzania pracowników można bowiem określić wyższe wymagania kwalifikacyjne niż te, które wynikają z przepisów ustawowych. Zabronione jest bowiem zawieranie w nich postanowień, które przewidują niższe wymagania kwalifikacyjne niż przewidziane w przepisach ustawowych. Oczywiście należy pamiętać, żeby [b]wymagania kwalifikacyjne były dostosowane do stanowisk. Muszą być bowiem zachowane jakieś proporcje pomiędzy zakresem obowiązków, jaki wiąże się z pracą na określonym stanowisku, a wymaganiami, jakie trzeba spełniać, żeby móc je piastować.[/b]

Wymagania kwalifikacyjne kierownika urzędu stanu cywilnego (jego zastępcy) zostały szczegółowo uregulowane w art. 6a [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=B686C13FF5C06C4E0972F34187CF32E2?id=174390]ustawy – Prawo o aktach stanu cywilnego[/link]. Zwłaszcza jeżeli chodzi o jego wykształcenie. Ma być ono prawnicze lub administracyjne, osoba na tym stanowisku powinna mieć tytuł magistra, np. nauk prawnych, lub mieć ukończone podyplomowe studia administracyjne.

Tak sformułowane przepisy dużego pola do manewru nie pozostawiają. Można by co prawda pokusić się o wprowadzenie zapisu, że na stanowisku kierownika urzędu stanu cywilnego miasta X wymagane jest wykształcenie wyższe trzeciego stopnia – doktorat, ale moim zdaniem taki zapis nie da się obronić.

Wprowadzając wymagania dotyczące wykształcenia na tak wysokim poziomie, [b]można się natomiast narazić na zarzut utrudniania dostępu do zatrudnienia w administracji publicznej.[/b] Nie ma natomiast przeszkód, aby od wykształcenia zatrudnionej na określonym stanowisku osoby uzależnić wysokość jej wynagrodzenia.

[srodtytul]Dłuższy staż pracy[/srodtytul]