Komisja doradzi staroście, jak dbać o bezpieczeństwo

Starosta – podobnie jak wójt – ma określone kompetencje. Ich zakres jest jednak zdecydowanie szerszy. [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=B3D85B49F3E10B089B60EE6F51A5D82B?id=163434]Ustawa o samorządzie powiatowym[/link] określa bowiem nie dwie, ale trzy różne funkcje, które starosta wykonuje.

W pierwszej kolejności starosta jest kierownikiem podległego mu urzędu. Po drugie jest zwierzchnikiem służbowym zatrudnionych w starostwie pracowników i kierowników powiatowych jednostek organizacyjnych. Wreszcie po trzecie starosta jest także zwierzchnikiem służb inspekcji i straży zespolonych na poziomie powiatu.

Podkreślić należy, że nie jest to bezpośrednie kierownictwo ani zwierzchnictwo służbowe. Składają się na nie bowiem kompetencje innego rodzaju. Polegają one w szczególności na powoływaniu i odwoływaniu kierowników takich jednostek, zatwierdzaniu programów ich działania, koordynowaniu ich działań lub zlecaniu ich kontroli.

Kompetencje te w różny sposób określają poszczególne regulacje, zwłaszcza dotyczące np. policji, Państwowej Straży Pożarnej, służb weterynaryjnych, sanepidu czy nadzoru budowlanego.

[srodtytul]Obligatoryjny organ opiniodawczy[/srodtytul]

Wykonując zwierzchnictwo nad powiatowymi służbami, inspekcjami i strażami starosta korzysta z pomocy ciała doradczego: komisji bezpieczeństwa i porządku. Podstawę jej tworzenia i działania stanowią przepisy art. 38a – 38c ustawy o samorządzie powiatowym.

Art. 38a określa przede wszystkim zadania i skład komisji, art. 38b stanowi o sposobach jej działania i współdziałania z policją oraz innymi powiatowymi służbami, inspekcjami i strażami, a także z powiatowymi i gminnymi jednostkami organizacyjnymi wykonującymi zadania z zakresu porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli, jak też z samorządami gmin z terenu powiatu, a także ze stowarzyszeniami, fundacjami, Kościołami i związkami wyznaniowymi oraz innymi organizacjami i instytucjami, art. 38c zaś ustanawia warunki finansowania działania komisji.

Zaznaczyć trzeba, że ciało to jest obligatoryjnym organem doradczym, składającym się z osób posiadających fachową wiedzę z określonych dziedzin. Jej zadania mają natomiast charakter głównie doradczy, z dwoma wyjątkami przewidzianymi w art. 38a ust. 1 pkt 1 i 3.

Zgodnie z treścią tych przepisów do zadań komisji należy bowiem [b]dokonywanie oceny zagrożeń porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli na terenie powiatu oraz przygotowanie projektu powiatowego programu zapobiegania przestępczości oraz porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli[/b]. Program ten jest następnie uchwalany przez radę powiatu (art. 12 pkt 9b ustawy o samorządzie powiatowym). Koszty działania komisji finansuje powiat z własnego budżetu, a jej obsługę administracyjną zapewnia starostwo.

[srodtytul]Kadencja trwa trzy lata[/srodtytul]

Skład komisji został określony w art. 38a ust. 5. Zgodnie z jego treścią wchodzi do niej starosta, który jest również – z mocy ustawy – jej przewodniczącym. Dwóch jej członków deleguje rada powiatu, wybierając ich spośród swego grona. Kolejnych trzech członków powołuje starosta spośród osób wyróżniających się wiedzą o problemach będących przedmiotem prac komisji oraz cieszących się wśród miejscowej społeczności osobistym autorytetem i zaufaniem publicznym.

W tym gronie powinni się znaleźć w szczególności przedstawiciele samorządów gminnych, organizacji pozarządowych, pracowników oświaty, a także instytucji zajmujących się zwalczaniem zjawisk patologii społecznych i zapobieganiem bezrobociu. Skład komisji uzupełnia dwóch przedstawicieli delegowanych przez komendanta powiatowego (miejskiego) policji.

Ponadto d[b]o udziału w pracach komisji starosta może powołać funkcjonariuszy i pracowników innych niż policja powiatowych służb, inspekcji i straży oraz pracowników innych organów administracji publicznej wykonujących zadania z zakresu porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli na terenie powiatu[/b]. W jej pracach uczestniczy także prokurator wskazany przez właściwego prokuratora okręgowego.

Tak powołana komisja funkcjonuje przez trzy lata. Tyle wynosi bowiem jej kadencja. Oczywiście w trakcie jej trwania dopuszczalne są zmiany osobowe, ale tylko w przypadkach określonych w ustawie. Po pierwsze członka komisji można odwołać. Może to być jednak spowodowane ważnymi powodami i koniecznie musi być dokonane na piśmie.

Po drugie zmiany osobowe mogą być wynikiem śmierci i rezygnacji członka. W przypadku radnych członkostwo w komisji ustaje zawsze wraz z wygaśnięciem mandatu. W takich sytuacjach skład komisji należy uzupełnić.

Zgodnie z art. 38a ust. 11 ustawy o samorządzie powiatowym w przypadku śmierci, odwołania lub rezygnacji członka komisji przed upływem kadencji, organ, który go powołał lub delegował, powołuje lub deleguje nowego członka komisji na okres pozostały do upływu kadencji poprzedniego członka.

[srodtytul]Sprawozdanie co roku[/srodtytul]

Jak wynika z treści art. 38c członkom komisji i osobom powołanym do udziału w jej pracach przysługuje zwrot wydatków rzeczywiście poniesionych w związku z udziałem w pracach komisji. Szczegółowe zasady dokonywania tych zwrotów określa rada powiatu w uchwale, stosując odpowiednio przepisy o zwrocie kosztów podróży służbowych dla radnych powiatu.

Aby zapewnić powiatowej komisji bezpieczeństwa i porządku sprawne wykonywanie zadań, jej przewodniczący (starosta) może żądać od policji oraz innych powiatowych służb, inspekcji i straży, a także od powiatowych i gminnych jednostek organizacyjnych wykonujących zadania z zakresu porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli dokumentów i informacji o ich pracy.

[b]Uprawnienie to nie dotyczy możliwości żądania dostępu do akt personalnych pracowników i funkcjonariuszy. A także materiałów operacyjno-rozpoznawczych lub dochodzeniowo-śledczych. Komisja nie ma również prawa żądać udostępniania jej akt postępowań toczących się w indywidualnych sprawach administracyjnych[/b].

Komisja przy wykonywaniu swoich zadań może współpracować z samorządami gmin z terenu powiatu, a także ze stowarzyszeniami, fundacjami, Kościołami i związkami wyznaniowymi oraz innymi organizacjami i instytucjami.

Nie później niż do końca stycznia następnego roku kalendarzowego starosta składa radzie powiatu sprawozdanie z działalności komisji za rok ubiegły. Sprawozdanie starosty ogłasza się w wojewódzkim dzienniku urzędowym.