Oszczędności i zwolnienia w szpitalach z powodu zadłużenia

Obowiązująca od 1 lipca 2011 r. ustawa o działalności leczniczej (DzU nr 112, poz. 654) nałożyła na dyrektorów ZOZ i samorządy jako ich organy założycielskie nowe rygory finansowe. Starostowie, marszałkowie województwa i menedżerowie lecznic, aby ograniczyć długi placówek medycznych, muszą zacząć oszczędzać. Nowa ustawa wskazuje bowiem, że jeśli organ założycielski nie pokryje długu finansowego ZOZ w ciągu 12 miesięcy od zatwierdzenia sprawozdania finansowego za poprzedni rok, musi przekształcić szpital w spółkę prawa handlowego.

Śląsk zwalnia

Zarówno lecznice planujące już przekształcenia, jak i te, które chcą zbilansować swoje zyski i straty, zaczynają od zwolnień.

– W śląskich szpitalach zarządzający wręczają właśnie wypowiedzenia aktywnym związkowcom. Dzięki temu nikt nie będzie im później blokował zwolnień grupowych. Dyrektor placówki w Zabrzu zaznaczył jasno, że zatrudnienie to 70 proc. kosztów lecznicy i musi je ciąć – mówi Krzysztof Bukiel, przewodniczący Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Lekarzy. Zaznacza, że dyrektorzy zwalniają i nie zwracają uwagi, czy nad pacjentami na danym oddziale będzie czuwało trzech dyżurujących lekarzy czy jeden. Z informacji OZZL wynika, że podobne działania podejmują szpital w Rudzie Śląskiej, Mysłowicach czy w Zawierciu.

2,133 mld zł wynoszą długi ZOZ według najnowszych danych Ministerstwa Zdrowia

– W lecznicach, w stosunku do tego, czego wymaga kontrakt NFZ, jest przerost zatrudnienia i bez zwolnień lekarzy czy pielęgniarek nie da się zmniejszyć długów szpitala – zaznacza dr Mieczysław Pasowicz ze Stowarzyszenia Dyrektorów Szpitali.

Oprócz cięć kadrowych zarządzający szukają oszczędności także w zracjonalizowaniu gospodarki materiałowo-magazynowej.

– Restrukturyzację należy zaczynać od podstaw. Na przykład wiele szpitali kupuje znaczne ilości leków, tworząc bardzo kosztowne zapasy, które przewyższają bieżące zapotrzebowanie. Brak właściwej kontroli nad nimi powoduje, że niejednokrotnie leki tracą ważność i muszą być wyrzucane - mówi Maciej Zabelski, wiceprezes firmy AMG Finanse zajmującą się restrukturyzacją szpitali.  Ponadto wskazie, że kolejnym  obszarem, na którym dyrektorzy mogą zaoszczędzić to asortyment szpitalny, czyli np. rękawiczki jednorazowego użytku czy środki czystości. Zarządzający muszą  kontrolować gromadzenie tych materiałów i sprawdzać czy personel medyczny nie używa ich do celów prywatnych.

Likwidacja oddziałów

Dyrektorzy łączą także lub likwidują oddziały. Mają zyski ze świadczenia usług dobrze wycenianych przez NFZ, np. kardiologii inwazyjnej czy okulistyki, dlatego zamykane są oddziały, za których świadczenia fundusz płaci mniej.

– Szpitalowi w Tychach nie opłacało się prowadzenie oddziału intensywnej terapii dla noworodków i niemowlaków, chociaż zapotrzebowanie na tak rzadko dostępne i wysokospecjalistyczne usługi jest duże – mówi dr Maciej Niewiński ze śląskiego OZZL.

Oszczędności zrobiły już małopolskie lecznice, m.in. Szpital Jana Pawła w Krakowie. Straty finansowe pokrył także szpital im. Rydgiera w Krakowie. - Przekształcenie nie gwarantuje automatycznej poprawy sytuacji szpitala. Najlepszym remedium dla zadłużonych ZOZ–ów jest ich dogłębna restrukturyzacja. Dopiero po jej przeprowadzeniu organ założycielski może zdecydować o zmianie formie działalności placówki - podsumowuje Maciej Zabelski.