Gmina może płacić podatek od nieruchomości samej sobie

Jak podkreśliło Ministerstwo Finansów (odpowiedź Departamentu Podatków Lokalnych, nr PL/LS/833/50/SIA/13/RD), możliwa jest więc sytuacja, że gminny organ podatkowy (występujący jako podmiot prawa publicznego) pobiera daninę od gminy jako podmiotu cywilnoprawnego (właściciela nieruchomości).

– Ministerstwo Finansów ma rację, faktycznie tak wynika z przepisów. Ale pojawia się pytanie, czy mają one ekonomiczny sens – twierdzi Piotr Kwaśny, doradca podatkowy w ASB TAX.

Ekspert dodaje, że gminne nieruchomości są w wielu wypadkach wyłączone albo zwolnione z opodatkowania. Ustawa o podatkach i opłatach lokalnych przewiduje wyłączenie, przykładowo, dla „nieruchomości bądź ich części zajętych na potrzeby organów jednostek samorządu terytorialnego, w tym urzędów gmin, starostw powiatowych i urzędów marszałkowskich".

– Pojęcie „zajęte na potrzeby" jest dość szerokie i dzięki temu wiele gminnych budynków i gruntów i tak jest nie opodatkowanych – mówi Piotr Kwaśny. – Obciążone daniną mogą być, przykładowo, działki, które gmina przejęła i faktycznie z nich przez jakiś czas w ogóle nie korzysta.

To, że gmina co do zasady może płacić podatek, potwierdza też orzecznictwo sądowe. W wyrokach z 15 listopada 2012 r. (sygn. II FSK 1756/12 oraz 1755/12) Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że gmina jest osobą prawną, której przysługuje własność i inne prawa rzeczowe. Jest w związku z tym jednym z podatników wymienionych w art. 3 ust. 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych.

Zdaniem sądu przepis ten nie wyłącza gminy z opodatkowania, ale jedynie wskazuje, kiedy obowiązek podatkowy może spoczywać na posiadaczu (także zależnym), władającym jej nieruchomościami. Gdyby gminie przysługiwało zwolnienie podmiotowe w stosunku do wszystkich jej nieruchomości, zbędna byłaby m.in. regulacja mówiąca o wyłączeniu od opodatkowania nieruchomości bądź ich części zajętych na potrzeby organów jednostek samorządu terytorialnego.