Gminy w celu wspólnej realizacji zadań mogą powoływać związki komunalne. Ich organami są zarząd oraz zgromadzenie, w którego skład z mocy ustawy wchodzą wójtowie umawiających się gmin. Na wniosek wójta rada gminy może powierzyć reprezentowanie gminy w zgromadzeniu zastępcy wójta albo radnemu.
Zgromadzenia podejmują uchwały w sprawie diet przysługujących jej członkom. Kwestionują je wojewodowie i sądy administracyjne.
Ostatnio Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu potwierdził, że zgromadzenie nie ma kompetencji do uchwalenia diet. Sąd zaznaczył, że kwestii diet członków zgromadzenia nie może regulować statut związku, gdyż nie mieści się to w zakresie pojęcia zasad współdziałania gmin w nim uczestniczących (sygn. III SA/Wr 734/13).
– Z ustawy o samorządzie gminnym wynika zamiar ustawodawcy, aby o ewentualnej gratyfikacji dla członków zgromadzenia rozstrzygały rady tworzących związek gmin – uzasadniał Józef Kiermis, sędzia sprawozdawca.
Także prof. Andrzej Szewc z Politechniki Świętokrzyskiej w Kielcach wskazuje, że członkom zgromadzenia dieta nie przysługuje.