Treść umowy ustalają rodzic i dyrektor przedszkola

Rada gminy nie może wiązać stron w zakresie treści zawieranych umów, jeżeli ustawa takich uprawnień radzie nie przyznaje.

Publikacja: 07.10.2014 18:25

Treść umowy ustalają rodzic i dyrektor przedszkola

Foto: ROL

Michał Cyrankiewicz

Rada gminy Potok Wielki podjęła uchwałę w sprawie ustalenia opłaty za pobyt dziecka w punkcie przedszkolnym prowadzonym przez gminę.

W uchwale zapisano m.in., że szczegółowy zakres realizacji przez punkt przedszkolny świadczeń oraz odpłatności określi umowa zawarta pomiędzy dyrektorem a rodzicem (opiekunem prawnym) przedszkolaka. W jej treści wskazano również, że taka umowa określi okres, na który jest zawierana, a także wymiar czasu pobytu dziecka w punkcie przedszkolnym.

Nieważność tych postanowień uchwały stwierdził wojewoda lubelski (rozstrzygnięcie nadzorcze z 1 października 2014 r., sygn. PN-II.4131.316.2014).

- W przytoczonej regulacji rada gminy wskazała obligatoryjne postanowienia umowy zawieranej pomiędzy dyrektorem punktu przedszkolnego a rodzicem (opiekunem prawnym) dziecka – mówi Wojciech Wilk, wojewoda lubelski. – Tymczasem z treści upoważnienia zawartego w art. 14 ust. 5 ustawy o systemie oświaty nie wynika dla rady gminy upoważnienie do kształtowania treści umów zawieranych pomiędzy rodzicem dziecka korzystającego ze świadczeń punktu przedszkolnego a dyrektorem punktu przedszkolnego – wyjaśnia.

W konsekwencji wojewoda stwierdził, że uchwała została podjęta z przekroczeniem granic upoważnienia ustawowego przysługującego radzie.

- Zaliczanie aktów prawa miejscowego do źródeł prawa powszechnie obowiązującego, pociąga za sobą konsekwencje w postaci odnoszenia do nich wszystkich zasad charakteryzujących tworzenie i obowiązywanie systemu źródeł prawa powszechnie obowiązującego, przede wszystkim zaś zasady prymatu ustawy w hierarchii aktów prawnych i zasady, że wszystkie inne akty prawotwórcze mogą być wyłącznie stosowane na podstawie upoważnienia zawartego w ustawie – mówi wojewoda Wilk. – W stosunku do prawa miejscowego zasady te wyraża przede wszystkim art. 94 konstytucji, który stanowi, że organy samorządu terytorialnego ustanawiają akty prawa miejscowego na podstawie i w granicach upoważnień zawartych w ustawie – dodaje.

Zasada ta znajduje potwierdzenie w art. 40 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, który stanowi, że na podstawie upoważnień ustawowych gminie przysługuje prawo stanowienia przepisów prawa miejscowego. Upoważnienie to musi być wyraźne, a nie tylko pośrednio wynikające z ustawy.

- Zakwestionowane postanowienia uchwały rady gminy Potok Wielki naruszają ponadto wyrażoną w przepisach kodeksu cywilnego zasadę swobody umów – podkreśla Wojciech Wilk.

Zgodnie z treścią art. 353[1] kodeksu cywilnego strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swojego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie, ani zasadom współżycia społecznego.

- Oznacza to, że umowa cywilnoprawna jest dwustronną czynnością prawną równorzędnych podmiotów, regulowaną przepisami prawa cywilnego, a o jej treści decydują strony przyszłej umowy – tłumaczy wojewoda. – Dlatego formułowanie jej postanowień powinno mieć miejsce przy zawieraniu kontraktu, a nie w uchwale określającej wysokość opłat za korzystanie ze świadczeń w punkcie przedszkolnym – dodaje Wojciech Wilk.