Usługi opiekuńcze mogą być odpłatne

Osoba korzystająca ze świadczonych przez gminę usług opiekuńczych musi mieć możliwość samodzielnego ustalenia kosztów tych świadczeń.

Publikacja: 27.10.2014 12:25

Foto: www.sxc.hu

Michał Cyrankiewicz

Rada miasta i gminy Wleń podjęła uchwałę w sprawie szczegółowych warunków przyznawania i odpłatności za usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze oraz szczegółowych warunków częściowego lub całkowitego zwolnienia z tych opłat.

Nieważność tej uchwały stwierdził wojewoda dolnośląski rozstrzygnięciem nadzorczym z 22 października 2014 r. (sygn. NK-N.4131.152.9.2014.JW1).

Organ nadzoru, w trakcie badania legalności podjętej uchwały, stwierdził, że jej treść w sposób istotny narusza art. 50 ust. 6 ustawy o pomocy społecznej w zw. Z art. 2 i 94 Konstytucji RP.

Na podstawie art. 50 ust 6 ustawy o pomocy społecznej organ stanowiący gminy (rada) określa szczegółowe warunki przyznawania i odpłatności za usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze, z wyłączeniem usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi, oraz szczegółowe warunki częściowego lub całkowitego zwolnienia od opłat, jak również tryb ich pobierania.

Rada powinna tak ustalić koszt usług opiekuńczych, aby każdy zainteresowany mógł samodzielnie ustalić wysokość opłaty za te świadczenia.

- W oparciu o analizę porównawczą delegacji ustawowej zawartej w art. 50 ust. 6 ustawy o pomocy społecznej z przepisami uchwały, stwierdzić należy, że uchwała rady miasta i gminy Wleń nie jest prawidłową realizacją kompetencji ustawowej – wyjaśnia Tomasz Smolarz, wojewoda dolnośląski. – Realizując dyspozycję z tego przepisu ustawy rada nie może bowiem pominąć regulacji kosztu usługi opiekuńczej i specjalistycznej usługi opiekuńczej, a także sposobu jej naliczania – dodaje wojewoda.

Tymczasem rada miasta i gminy Wleń wskazała w uchwale, że cena jednej godziny usług opiekuńczych ustalana jest na podstawie rzeczywistych kosztów ponoszonych na te usługi. Tym samym – w opinii organu nadzorczego – nie reguluje kwestii opłaty za te usługi w sposób kompleksowy.

- Organ stanowiący gminy jest właściwy do określenia szczegółowych warunków odpłatności za usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze – tłumaczy Tomasz Smolarz. – Oznacza to konieczność ustalenia przez radę gminy wysokości kosztu usług opiekuńczych w taki sposób, aby każda zainteresowana osoba, w oparciu o przepisy uchwały, mogła ustalić koszt przyznawanej jej przez gminę pomocy – dodaje.

Stanowisko takie potwierdza orzecznictwo sądów administracyjnych. Przykładowo w wyroku z 30 stycznia 2014 r. WSA we Wrocławiu stwierdził, że obowiązek rady gminy do ustalenia opłat za usługi opiekuńcze w uchwale można uznać za wykonany, jeżeli rada ustaliła koszt takiej usługi za godzinę jej świadczenia w jakikolwiek sposób umożliwiający bezsporne ustalenie wysokości tej opłaty (stawka kwotowa, lub określony procent np. najniższej emerytury) (sygn. IV SA/Wr 412/13).

-Jeżeli organ stanowiący nie realizuje w pełni obligatoryjnych elementów upoważnienia ustawowego, to w sposób istotny narusza prawo, co skutkuje koniecznością stwierdzenia nieważności uchwały w całości – mówi wojewoda dolnośląski. Pominięcie przez radę któregoś z wymienionych w upoważnieniu ustawowym elementów skutkuje brakiem pełnej realizacji tego upoważnienia i ma istotny wpływ na ocenę zgodności z prawem podjętego aktu (po równaj: wyrok WSA z 13 grudnia 2007 r., sygn. II SA/Op 480/07).