O rozstrzygającym znaczeniu opinii kuratora oświaty w sprawie likwidacji placówek oświatowych zdecydowała ustawa z 29 grudnia 2015 r. zmieniająca ustawę o systemie oświaty. Powrócono do rozwiązania obowiązującego do 21 kwietnia 2009 r., gdy szkoła prowadzona przez jednostki samorządowe mogła zostać zlikwidowana dopiero po uzyskaniu pozytywnej opinii kuratora oświaty. Do sądów administracyjnych napływają obecnie pierwsze sprawy na tle nowych zasad.
Garstka przedszkolaków
21 kwietnia 2016 r. Rada Gminy Rzeczenica w woj. pomorskim podjęła uchwałę o likwidacji z dniem 1 sierpnia 2016 r. Samorządowego Przedszkola w Międzyborzu. Dzieciom zapewniano bezpłatny dojazd z opieką do przedszkola w Rzeczenicy.
– Dzieci było za mało – mówi Agnieszka Laskowska, kierownik Gminnego Zespołu Ekonomiczno-Administracyjnego Szkół w Rzeczenicy. – Do przedszkola w Międzyborzu chodziło ich pięcioro–siedmioro. Czynne było tylko pięć godzin, co nie odpowiadało potrzebom pracujących rodziców. Wiadomo także, ile samorządy dokładają do oświaty. Kurator uznał jednak, że 12 km dowożenia to za daleko dla dzieci.
Rozstrzygnięciem nadzorczym wojewoda pomorski stwierdził nieważność uchwały, gdyż jej podjęcie nastąpiło bez uzyskania pozytywnej opinii pomorskiego kuratora oświaty. Gmina Rzeczenica złożyła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku. Podkreśliła, że wywiązała się ze wszystkich ustawowych obowiązków. O zamiarze likwidacji przedszkola zawiadomiono pół roku wcześniej rodziców dzieci i pomorskiego kuratora oświaty. Kurator zaopiniował pozytywnie odwołanie dyrektorki przedszkola, ale aż do ostatniego dnia 14-dniowego terminu nie wyraził opinii w sprawie likwidacji placówki. 14-dniowy termin upływał 9 marca, a postanowienie wyrażające negatywną opinię zostało nadane 14 marca 2016 r. Wójt gminy zaskarżył je zażaleniem do ministra edukacji narodowej. Do dnia podjęcia uchwały zażalenie nie zostało rozpatrzone.
Nieważny dzień nadania
Gmina uznała więc, że uchwałę podjęła zgodnie z prawem. Art. 89 ust. 1 i ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym przewiduje, że jeśli organ nie zajął stanowiska w sprawie wymagającej uzgodnienia lub zaopiniowania lub zrobił to po upływie 14-dniowego terminu, rozstrzygnięcie uważa się za przyjęte przez gminę.