Przedsiębiorcy od dawna mają problemy z rozliczeniami VAT od przekazywanej nieodpłatnie infrastruktury. Najczęściej dotyczy to deweloperów lub spółek budujących centra handlowe.
-Możliwe są trzy sytuacje. Pierwsza polega na tym, że inwestor buduje drogę na własnym gruncie i przekazuje gminie. Druga to oddanie ziemi gminie, na której to ona buduję drogę. Trzeci przypadek polega na wybudowaniu lub modernizacji drogi na terenach będących własnością gminy. W mojej ocenie w żadnym z tych przypadków inwestor nie ma obowiązku odprowadzania VAT od wartości świadczonych usług lub przekazywanych towarów -mówi Andrzej Nikończyk, doradca podatkowy w kancelarii Ożóg i Wspólnicy.
Jego zdaniem żadna z wymienionych sytuacji nie jest nieodpłatnym przekazaniem gruntu czy świadczeniem usług. Co prawda gmina dostaje drogę za darmo, ale w praktyce zapłacą za nią np. klienci dewelopera. Koszt wykonania ulicy jest przecież wliczony w ceny mieszkań, podlega więc opodatkowaniu jako sprzedaż. Z punktu widzenia dewelopera nie jest to nieodpłatne świadczenie, ale zapłata, która jest uzyskiwana w ramach innej transakcji. Zasady te dotyczą nie tylko dróg, ale także wszelkiej infrastruktury, która po zakończeniu inwestycji jest przekazywana innym podmiotom. Jeśli inwestor by jej nie wykonał, niemożliwe byłoby czerpanie korzyści ekonomicznych z nieruchomości.
- Urzędy skarbowe najczęściej traktują wykonanie infrastruktury drogowej jako nieodpłatne świadczenie usług. Zwykle zezwalają na odliczanie VAT należnego od faktur zakupu związanych z tą budową, ale jednocześnie nakazują odprowadzić VAT od kwoty poniesionych kosztów. Błędnie powołują się przy tym na art. 8 ust. ustawy o VAT - uważa Dorota Walerjan, doradca podatkowy w kancelarii Lovells.
Tłumaczy, że z przepisu tego wynika, iż nieodpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu, jeśli łącznie spełnione są dwa warunki: podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia VAT należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami oraz świadczenia te nie są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Wybudowanie przez firmę drogi umożliwiającej dojazd klientów, która następnie "przekazywana" jest gminie, z pewnością nie spełnia tego drugiego kryterium. Dlatego traktowanie takiej operacji jako nieodpłatnego świadczenia usług podlegających opodatkowaniu w oparciu o przepis art. 8 ust. 2 jest całkowicie nieuzasadnione.