Szwagier wójta może zostać jego zastępcą lub doradcą

Małżonkowie oraz osoby pozostające ze sobą w stosunku pokrewieństwa do drugiego stopnia włącznie lub powinowactwa pierwszego stopnia oraz w stosunku przysposobienia, opieki lub kurateli nie mogą być zatrudnieni w jednostkach samorządu terytorialnego (np. urzędach, jednostkach organizacyjnych gmin czy innych wymienionych w art. 2 ustawy o pracownikach samorządowych), jeżeli powstałby między tymi osobami stosunek bezpośredniej podległości służbowej.

Tak wynika z treści art. 26 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=A257268DD77E04B8C4C0A72A1746FE65?id=292862]ustawy z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (DzU nr 223, poz. 1458 ze zm.)[/link]. Przepis ten można jednak odczytać inaczej.

Z jego treści wynika bowiem, że zarówno małżonkowie, jak i inne wymienione w nim osoby mogą być zatrudnione w jednostkach, o których mowa w art. 2 ustawy o pracownikach samorządowych. Wyjątkiem jest sytuacja, w której pomiędzy tymi osobami powstałby stosunek bezpośredniej podległości służbowej.

[srodtytul]Bezpośrednia podległość[/srodtytul]

Kiedy mamy do czynienia z sytuacją, w której pomiędzy dwoma zatrudnionymi osobami występuje bezpośrednia podległość służbowa? Odpowiedzi na to pytanie nie znajdziemy z pewnością w ustawie o pracownikach samorządowych, gdyż akt ten tego pojęcia nie definiuje. Takiej definicji próżno szukać również w innych przepisach z zakresu prawa pracy, np. w kodeksie pracy. Aby wyjaśnić jego treść, należy się odwołać do wykładni tego przepisu wypracowanej przez orzecznictwo.

Co do zasady przyjmuje się, że stosunek bezpośredniej podległości służbowej będzie występował w sytuacji, gdy pomiędzy osobami zatrudnionymi w tej samej jednostce samorządowej (lub w różnych jednostkach samorządu terytorialnego) brak jest jakiegokolwiek szczebla pośredniego.

Taka sytuacja zachodzi np. pomiędzy wójtem a kierownikiem urzędu stanu cywilnego (zob. [b]wyrok NSA z 8 maja 1992 r., II SA 403/92[/b]) czy między wójtem a kierownikiem gminnej jednostki organizacyjnej.

Zarówno w pierwszej, jak i drugiej sytuacji wójt jest bezpośrednim przełożonym takiej osoby. Bezpośrednia podległość służbowa nie będzie natomiast zachodziła pomiędzy wójtem a zastępcą kierownika gminnej jednostki organizacyjnej ani pozostałymi jej pracownikami. Występuje tutaj bowiem jeden (przynajmniej jeden) szczebel pośredni w osobie kierownika jednostki.

Zakaz bezpośredniej podległości dotyczy tylko i wyłącznie pracowników samorządowych (do których mają zastosowanie przepisy ustawy o pracownikach samorządowych). Potwierdza to z kolei [b]wyrok WSA w Bydgoszczy, który zapadł 28 listopada 2008 r.[/b] Sąd stwierdził w nim, że skoro powołanie nauczyciela na stanowisko dyrektora szkoły nie powoduje, że osoba ta przestaje być nauczycielem, oznacza to, że dyrektor ten nie staje się gminnym pracownikiem samorządowym.

Tym samym nie można mówić o bezpośredniej podległości służbowej (II SA/Bd 643/07). Ustawy o pracownikach samorządowych – a więc i jej art. 26 – nie stosuje się do pracowników, których status prawny regulują odrębne przepisy. Takimi pracownikami są nauczyciele – ze względu na [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=394FD6E3442443A5B2CF8971D37B7B28?id=182007]ustawę z 26 stycznia 1982 r. – Karta nauczyciela (tekst jedn. DzU z 2006 r. nr 97, poz. 674 ze zm.)[/link], ale już nie pracownicy administracyjni szkoły.

[b]Pokrewieństwo i powinowactwo[/b]