Finanse samorządów w 2011 roku

Do samorządów ma wpłynąć w 2011 r. ponad 95 mld zł podatku PIT, rządowych subwencji i dotacji. To ok. 3,5 proc. więcej niż w tym roku, ale za mało, by pokryć niedobory z ubiegłych lat

Publikacja: 29.12.2010 03:45

Finanse samorządów w 2011 roku

Foto: Fotorzepa, Dariusz Majgier DM Dariusz Majgier

– To, co przekaże samorządom resort finansów w przyszłym roku, to absolutne, wynikające z ustaw minimum – zauważa Andrzej Porawski, dyrektor biura Związku Miast Polskich. – Nie ma tam ani grosza, by wyrównać ubytki z tytułu mniejszych wpływów w poprzednich latach – dodaje.

Subwencje i dotacje z budżetu państwa oraz udział we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych PIT to jedno z głównych źródeł dochodów gmin, miast czy województw, w sumie ok. 70 proc. ich budżetów. W 2011 r. subwencje mają wynieść ok. 46 mld zł, z czego największą część stanowi subwencja oświatowa – ok. 37 mld zł. I to właśnie ona jest najczęściej kością niezgody między samorządowcami a ministrem finansów. W przyszłym roku ma być wyższa niż w obecnym o 5,5 proc. – Od września rosną o kolejne 7 proc. wynagrodzenia dla nauczycieli – mówi Ludwik Węgrzyn ze Związku Powiatów Polskich.

– Dobrze, że jest więcej pieniędzy na cele oświatowe, ale to wciąż za mało – zauważa jednak Lesław Fijał, skarbnik Krakowa. – Według naszych obliczeń luka na zadania objęte subwencją wynosi 34 – 35 proc. To znaczy, że do każdego 100 zł, które dostajemy od państwa, dokładamy 34 – 35 zł środków własnych. Subwencja na 2011 r. nie pokrywa tej luki – wylicza Fijał.

Powodów jest kilka. – Wzrost wydatków na jednego ucznia (a te oznaczają podwyżki dla nauczycieli) w szkole publicznej pociąga za sobą wzrost dotacji np. do szkół niepublicznych o uprawnieniach szkół publicznych. Ale tego nam państwo nie rekompensuje – mówi Fijał. W ostatnich latach mocno zwiększyły się koszty utrzymania szkół, chociażby ze względu na wzrost cen energii. Problemem jest też niż demograficzny. Mniej dzieci to mniej pieniędzy od państwa, jednak koszty stałe edukacji są takie same.

Przykładowo, w Białymstoku w 2010 r. wydatki w przeliczeniu na jednego ucznia wynosiły ok. 1310 zł i były wyższe o 140 zł w porównaniu z 2009 r.; w Katowicach – wzrosły o 110 zł, a w Gdańsku – o 100 zł.

W sumie, jak wynika z informacji zebranych przez Unię Metropolii Polskich, w 2010 r. subwencja oświatowa w Rzeszowie pokrywała 94 proc. wydatków, ale w Łodzi już tylko 80 proc., we Wrocławiu – 71 proc., a w Warszawie – tylko ok. 62 proc.

Z podatku PIT samorządy mają dostać 29 mld zł, czyli o 5 proc. więcej niż w 2010 r.

– Nie jest to jakiś szczególny gest ze strony ministra finansów. Po prostu według prognoz makroekonomicznych, o tyle więcej podatku PIT zamierza fiskus zebrać od wszystkich Polaków – podkreśla Porawski ze ZMP. – A to oznacza, że wciąż nie zostaną nam zrekompensowane ubytki w dochodach podatkowych spowodowane ulgą prorodzinną i niższymi stawkami podatkowymi – dodaje Danuta Kamińska, skarbnik Katowic. – Poza tym, to tylko plan.

Im mniej samorządy mają pieniędzy na realizację zadań zleconych i własnych, tym bardziej muszą się zadłużać na niezbędne inwestycje. Jak wynika z analizy ”Rz” poziom inwestycji w 2011 r. ma być porównywalny z nakładami w 2010 r. Oznacza to zaciąganie kolejnych długów.

– To, co przekaże samorządom resort finansów w przyszłym roku, to absolutne, wynikające z ustaw minimum – zauważa Andrzej Porawski, dyrektor biura Związku Miast Polskich. – Nie ma tam ani grosza, by wyrównać ubytki z tytułu mniejszych wpływów w poprzednich latach – dodaje.

Subwencje i dotacje z budżetu państwa oraz udział we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych PIT to jedno z głównych źródeł dochodów gmin, miast czy województw, w sumie ok. 70 proc. ich budżetów. W 2011 r. subwencje mają wynieść ok. 46 mld zł, z czego największą część stanowi subwencja oświatowa – ok. 37 mld zł. I to właśnie ona jest najczęściej kością niezgody między samorządowcami a ministrem finansów. W przyszłym roku ma być wyższa niż w obecnym o 5,5 proc. – Od września rosną o kolejne 7 proc. wynagrodzenia dla nauczycieli – mówi Ludwik Węgrzyn ze Związku Powiatów Polskich.

Matura i egzamin ósmoklasisty
Egzamin 8-klasisty: język polski. Odpowiedzi eksperta WSiP
Prawo rodzinne
Rozwód tam, gdzie ślub. Szybciej, bliżej domu i niedrogo
Nieruchomości
Czy dziecko może dostać grunt obciążony służebnością? Wyrok SN
Prawo w Polsce
Jak zmienić miejsce głosowania w wyborach prezydenckich 2025?
Prawo drogowe
Ważny wyrok dla kierowców i rowerzystów. Chodzi o pierwszeństwo