Medal za długoletnie pożycie małżeńskie, ustanowiony przez ustawę z 17 lutego 1960 r., stanowi nagrodę dla osób, które przeżyły 50 lat w jednym związku. Tryb jego przyznawania określają przepisy o orderach i odznaczeniach, w szczególności art. 29 ust. 1 i 2 ustawy.
Stanowi on, że o nadanie odznaczeń osobom związanym z obszarem danego województwa miejscem zamieszkania, pracy lub działalności mogą występować wojewodowie. Kompetencję tę realizują albo z inicjatywy własnej, albo z inicjatywy podległych im jednostek organizacyjnych, jednostek samorządu terytorialnego czy organizacji społecznych i zawodowych.
Integralnym elementem kierowanego do prezydenta RP przez wojewodę wniosku jest informacja o karalności osoby, której dotyczy. Procedura przyznawania odznaczeń jest długotrwała. Dlatego też częstą praktyką jest, że władze gminy składają do wojewody przygotowany we własnym zakresie wniosek o nadanie medalu wraz z informacjami pozyskanymi z Krajowego Rejestru Karnego.
– Przepisy ustawy o orderach i odznaczeniach w sposób wyraźny określają kompetencje poszczególnych organów podejmujących procedurę zmierzającą do nadania medalu osobom uprawnionym – mówi Wojciech R. Wiewiórowski, generalny inspektor ochrony danych osobowych. – Do występowania z wnioskiem o nadanie orderu lub odznaczenia uprawnione są określone ustawowo organy i tylko im przepisy prawa nadają uprawnienie do pozyskiwania informacji, w tym o karalności osoby, której procedura dotyczy.
GIODO zwraca uwagę, że takimi podmiotami nie są z całą pewnością ani organy jednostek samorządu terytorialnego, ani innych organizacji, którym ustawodawca przyznał prawo występowania do wojewody z inicjatywą wszczęcia procedury zmierzającej do przyznania np. medalu za długoletnie pożycie małżeńskie.
