NSA nie dał gotowej recepty na problemy gmin z VAT

Pisemne uzasadnienie do uchwały NSA w sprawie VAT nie wyjaśnia jak samorządy mają go rozliczać.

Publikacja: 29.08.2013 09:28

Dla większości gmin i powiatów scalenie wszystkich swoich jednostek budżetowych w ramach jednego duż

Dla większości gmin i powiatów scalenie wszystkich swoich jednostek budżetowych w ramach jednego dużego podatnika, tj. gminy i powiatu, może być nie lada wyzwaniem.

Foto: Fotorzepa, Jak Jakub Ostałowski

Jest już wyczekiwane pisemne uzasadnienie do uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego w sprawie rozliczenia VAT, która wstrząsnęła samorządami w całej Polsce. Pod koniec czerwca siedmiu sędziów uznało, że jednostka budżetowa gminy nie jest podatnikiem VAT (sygn. I FSK 1/13). Tymczasem przez wiele lat urzędy skarbowe zarejestrowały tysiące szkół, przedszkoli, domów kultury itd. będących jednostkami budżetowymi gmin jako podatników VAT.

Co wynika z uzasadnienia

W komentarzach eksperci stworzyli długą listę potencjalnych problemów, z jakimi będą się musiały zmierzyć gminy. Większość z nich zastrzegała, że z ostateczną oceną sytuacji trzeba poczekać do pisemnego uzasadnienia uchwały. Wyczekiwane uzasadnienie już jest, lada moment trafi do oficjalnej bazy internetowej NSA. Ci jednak, którzy liczyli, że sędziowie przygotują gotową receptę na wszystkie problemy z rozliczaniem VAT w gminach, zawiodą się.

Niedosytu po lekturze uzasadnienia nie kryje Adam Bartosiewicz, doradca podatkowy, wspólnik w kancelarii EOL.

– Wydaje się koncentrować na przepisach ustawy o finansach publicznych. Tymczasem o statusie jednostki budżetowej na gruncie VAT nie mogą przesądzać przepisy dotyczące finansów publicznych, których cel jest inny – mówi ekspert.

Zdaniem Adama Bartosiewicza powstaje wątpliwość, czy wdrożenie uchwały nie zaburzy neutralności VAT w gminach. Najbardziej pożądane jest wprowadzenie rozwiązań ustawowych, które pozwolą gminom na uczynienie z ich jednostek budżetowych odrębnych podatników VAT. Jest to rozwiązanie uzasadnione praktycznie i pozwala na nie prawo unijne.

Od pisemnego uzasadnienia uchwały swoje dalsze wytyczne uzależnił też resort finansów. Zapewnił jednocześnie, że nie będzie kwestionował dotychczasowych rozliczeń gminnych jednostek budżetowych.

Granice (nie)pewności

W ocenie ekspertów MF będzie musiał sam– bez pomocy NSA – znaleźć praktyczne rozwiązania, które pozwolą prawidłowo rozliczyć VAT w gminach. Takich wskazówek próżno szukać w uzasadnieniu. Nie wiadomo też, jak rozumieć wspaniałomyślność fiskusa.

– Jedną z najpilniejszych kwestii wymagających rozstrzygnięcia jest ustalenie momentu, od którego rozliczenia gmin powinny być dokonywane według wytycznych wskazanych w uchwale NSA – uważa Dawid Milczarek, menedżer w Martini i Wspólnicy.

Czy nowe zasady rozliczania VAT stosować najpóźniej od momentu podjęcia uchwały, upublicznienia uzasadnienia, czy może gmina ma prawo przejść na nowy tryb rozliczeń w dogodniejszym dla siebie momencie, np. od nowego roku?

– Choć MF sugeruje pozostawienie wcześniejszych rozliczeń w niezmienionym kształcie, dla niektórych podatników wsteczne zastosowanie uchwały może być korzystne i nie jest wykluczone – uważa Dawid Milczarek.

Skala problemu jest gigantyczna. Jak wyjaśnia Andrzej Nikończyk, doradca podatkowy, partner w kancelarii KNDP, konieczność nowego ułożenia zasad rozliczania VAT dotyczy 99 proc. gmin, zwłaszcza dużych, w których jako odrębnych podatników VAT zarejestrowano nawet po kilkaset jednostek budżetowych. A to wierzchołek góry lodowej.

– Konsekwencją uchwały będzie też m.in. konieczność rozwiązania takich kwestii jak konsolidacja księgowości, określenie jasnych terminów przekazywania dokumentacji związanej z rozliczeniami czy zmiana osoby odpowiedzialnej za rozliczenie z fiskusem – podkreśla ekspert.

masz pytanie, wyślij e-mail do autorki, a.tarka@rp.pl

Komunikat z 9 lipca 2013 r.

Na swojej stronie internetowej Ministerstwo Finansów poinformowało, że koncepcję wprowadzenia w życie uchwały NSA w sprawie gminnych jednostek budżetowych przedstawi po opublikowaniu uzasadnienia do uchwały i jego szczegółowej analizie. Intencją resortu jest, aby obciążenie gmin związane z zastosowaniem się do wykładni zaprezentowanej w uchwale NSA było jak najmniejsze. Na podstawie ustnego uzasadnienia NSA można jedynie zauważyć, że sąd nie zakwestionował poprawności przepisów ustawy o VAT, zrewidował natomiast długoletnią praktykę wykładni tych przepisów. W związku z podjętą uchwałą nie będą kwestionowane dotychczasowe rozliczenia gminnych jednostek budżetowych jako podatników VAT. Kwestia dalszego rozliczania VAT zostanie przedstawiona w koncepcji odnoszącej się do tej uchwały.

Jest już wyczekiwane pisemne uzasadnienie do uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego w sprawie rozliczenia VAT, która wstrząsnęła samorządami w całej Polsce. Pod koniec czerwca siedmiu sędziów uznało, że jednostka budżetowa gminy nie jest podatnikiem VAT (sygn. I FSK 1/13). Tymczasem przez wiele lat urzędy skarbowe zarejestrowały tysiące szkół, przedszkoli, domów kultury itd. będących jednostkami budżetowymi gmin jako podatników VAT.

Pozostało 89% artykułu
Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Sądy i trybunały
Dr Tomasz Zalasiński: W Trybunale Konstytucyjnym gorzej już nie będzie
Konsumenci
TSUE wydał ważny wyrok dla frankowiczów. To pokłosie sprawy Getin Banku
Nieruchomości
Właściciele starych budynków mogą mieć problem. Wygasają ważne przepisy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawo rodzinne
Przy rozwodzie z żoną trzeba się też rozstać z częścią krów