Dyrektor szpitala podlega wymogom ustawy o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne, czyli tzw. ustawy antykorupcyjnej. Takie jest sedno wczorajszego wyroku Sądu Najwyższego.
Sprawa dotyczyła dyrektora samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej, który swoją funkcję sprawował przez kilkanaście lat. W tym czasie był również prezesem spółki prowadzącej działalność leczniczą. Posiadał w niej też udziały przewyższające 10 proc. Kiedy zmieniły się samorządowe władze, został zwolniony, bo jako osoba zarządzająca gminną osobą prawną, którą zdaniem nowego wójta był spzoz, złamał przepisy ustawy antykorupcyjnej.
Dyrektor twierdził jednak, że działał zgodnie z prawem, bo spzoz nie jest osobą prawną, a to zarządzający takimi jednostkami podlegają rygorom ustawy antykorupcyjnej. Powoływał się na jedno z orzeczeń Sądu Najwyższego (sygn. II PK 189/05), z którego jasno wynika, że dyrektor spzoz nie musi składać oświadczenia majątkowego, bo kierowany przez niego zakład nie ma osobowości prawnej. Dyrektor dysponował również opinią Biura Analiz Sejmowych w tej sprawie. Ponadto jako przewodniczący związku zawodowego działającego w szpitalu podlegał szczególnej ochronie przed zwolnieniem. Dlatego żądał przywrócenia do pracy i wypłaty wynagrodzenia za okres, w którym został pozbawiony zatrudnienia.
Sąd Najwyższy uznał jednak, że dyrektor spzoz to osoba zarządzająca gminną osobą prawną. Podlega więc ograniczeniom wynikającym z ustawy antykorupcyjnej. Musi składać oświadczenie majątkowe i nie może posiadać w spółce prawa handlowego udziałów wyższych niż 10 proc. Nie powinien także być jej prezesem.
Co więcej, można mu przypisać winę. Choć dyrektor szpitala nie musi doskonale znać prawa, to jako osoba kierująca placówką powinien mieć ogólną wiedzę na temat obowiązującej wykładni przepisów i świadomość, że łamie prawo. Orzeczenie Sądu Najwyższego, na które powoływał się powód, miało charakter jednostkowy. Z późniejszego orzecznictwa Sądu Najwyższego i Naczelnego Sądu Administracyjnego, a także publikacji naukowych na ten temat, wyraźnie wynika, że spzoz też są objęte rygorami ustawy antykorupcyjnej.