Jest sposób na deficyt samorządów: wolne środki zostaną zdeponowane w gminie

Do Sejmu trafił rządowy projekt nowelizacji ustawy o finansach publicznych. Zakłada on rozszerzenie obowiązku lokowania wolnych środków będących w posiadaniu jednostki sektora finansów publicznych w formie depozytu u ministra finansów lub we właściwej jednostce samorządu terytorialnego.

Rozwiązanie to ma zmniejszyć zapotrzebowanie na pożyczki budżetu państwa oraz budżetów gmin, powiatów i województw samorządowych.

Pożyczą mniej

– Część podmiotów zaliczanych do sektora finansów publicznych w bieżącej działalności nie wykorzystuje wszystkich wolnych środków i lokuje je na kontach bankowych – mówi Grzegorz Kubalski, prawnik Związku Powiatów Polskich.

Pod koniec 2012 r. było to ok. 3,5 mld zł.

Jednocześnie państwo oraz jednostki samorządu terytorialnego, aby finansować potrzeby pożyczkowe budżetu, sprzedają na rynku papiery wartościowe.

– Na ich zakup banki przeznaczają środki m.in. z depozytów, jakie przejęły od jednostek sektora finansów publicznych – wyjaśnia Grzegorz Kubalski. – Takie pożyczki są z reguły wyżej oprocentowane niż lokaty, a na różnicy zarabiają banki.

Taki sposób postępowania, z punktu widzenia rządu, jest nieefektywny i powoduje niepotrzebne koszty dla budżetu państwa.

Sytuację ma naprawić omawiana nowelizacja ustawy o finansach publicznych. Zakłada ona m.in., że samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej utworzone przez jednostki samorządu terytorialnego, a także samorządowe instytucje kultury oraz inne gminne czy powiatowe osoby prawne, będą mogły lokować wolne środki – w formie depozytu – w jednostce samorządu terytorialnego.

Zgodnie z proponowanymi przepisami depozyty mogłyby być przyjmowanie w celu uzyskania środków niezbędnych na pokrycie deficytu lub rozchodów jednostki samorządu terytorialnego.

– Taka jednostka mogłaby przyjmować depozyty, gdyby jej organ stanowiący podjął uchwałę o przyjmowaniu takich depozytów – wyjaśnia Hanna Majszczyk, wiceminister finansów. – Przyjęcie środków wymagałoby zawarcia umowy z deponentem.

To tylko możliwość

Na wniosek przedstawicieli samorządów terytorialnych zgłoszony w ramach Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego jednostki samorządu będą mogły przyjmować depozyty od wymienionych jednostek, które są podległe (nadzorowane) danej jednostce samorządu, ale także od podmiotów podległych (nadzorowanych) innym jednostkom samorządu terytorialnego.