Duda versus Komorowski, co chcą zmienić w prawie

Kandydaci o urząd Prezydenta RP postulują dużo zmian w prawie. "Rzeczpospolita" sprawdziła, co obiecują.

Publikacja: 18.05.2015 00:01

Duda versus Komorowski, co chcą zmienić w prawie

Foto: Fotorzepa, Marian Zubrzycki

W połowie kampanii przed II turą, zestawiamy poglądy Andrzeja Dudy i Bronisława Komorowskiego na brzmienie wielu ustaw, dotykających różnych dziedzin życia. Wypowiedzieli je przy różnych okazjach, na temat nowelizacji przeróżnych przepisów polskiego prawa.

Konstytucja

Bronisław Komorowski, urzędujący Prezydent i kandydat w wyborach - przed pierwszą turą wyborów wypowiadał się zachowawczo o ewentualnej zmianie konstytucji. W radiowej Jedynce argumentował, że ważniejsze niż nowelizacja konstytucji jest doskonalenie w ramach istniejących przepisów współpracy między głową państwa a rządem i parlamentem.

Jednak po pierwszej turze wyborów, w której ponad 20 proc. głosów zdobył Paweł Kukiz postulujący wprowadzenie w wyborach do Sejmu jednomandatowych okręgów wyborczych, Prezydent już we wtorek przedłożył swoją inicjatywę zmiany konstytucji. Poprawka przewiduje usunięcie wymogu proporcjonalności w wyborach do Sejmu. Wprowadzenie takiej zmiany oznaczałoby, że możliwe byłoby wprowadzenie zarówno systemu wyborczego jednomandatowego, jak też np. mieszanego, będącego połączeniem ordynacji proporcjonalnej z większościową. Dzień później Bronisław Komorowski wniósł do Senatu projekt referendum, w którym obywatele mają odpowiedzieć m.in. na pytanie, czy chcą wprowadzenia jednomandatowych okręgów wyborczych do w wyborach do Sejmu. To ostatnie działanie wywołało jednak dyskusję konstytucjonalistów (o której pisaliśmy na łamach „Rz" – „Czy Komorowski naruszy konstytucję"), czy takie swoiste przedkonstytucyjne referendum jest dopuszczalne.

Andrzej Duda – zwycięzca pierwszej tury wyborów – przy okazji święta Konstytucji 3 Maja przedstawił propozycje zmiany ustawie zasadniczej. Chce w niej bardziej gwarantować i akcentować suwerenność Polski. W tym celu powinny się w niej znaleźć większe uprawnienia dla parlamentarnej opozycji, a także zakaz odrzucania przez Sejm obywatelskich projektów ustaw już w pierwszym czytaniu.

Duda zaproponował też wprowadzenie wymogu obligatoryjnego przeprowadzenia referendum z inicjatywy obywateli, jeżeli zbiorą oni minimum milion podpisów. Po pierwszej turze wyborów Andrzej Duda na antenie Polsat News precyzował, że takie referendum nie powinno dotyczyć kwestii światopoglądowych ani podatkowych.

W debacie Rzeczpospolitej „Konstytucja.Czas na zmiany" Andrzej Duda zaproponował też, by do Senatu wchodzili przedstawiciele m.in. polonii.

Prawo podatkowe

Bronisław Komorowski jako prezydent przedstawił pprojekt zmian w ordynacji podatkowej. To jego sztandarowy projekt. Zakłada on wprowadzenie zasady orzekania przez organy podatkowe na korzyść podatnika („in dubio pro tributario") a także ukrócenie sztuczek stosowanych przez urzędy skarbowe w celu wydłużenia okresu przedawnienia zobowiązań podatkowych. Jednak jak informowaliśmy w „Rzeczpospolitej", prezydencka nowelizacja napotkała na opór Ministerstwa Finansów, które nie zgadza się na przyjęcie zmian w proponowanym kształcie. Przed drugą turą, spór może zakończyć się zaskakująco. Niektórzy twierdzą, że rząd poprze propozycje. Pytanie o zasadę in dubio pro tributario znalazło się także w projekcie zarządzenia ws. referendum ogólnokrajowego, które Bronisław Komorowski wniósł do Senatu 13 maja.

Z systemem podatkowym wiąże się prezydencki projekt ustawy wspierającej innowacyjność. Pozwala on odliczyć od przychodu kwoty przeznaczonej na badania i nowe technologie - 120 proc. (w przypadku dużych firm), a nawet do 150 proc. (dla małych i średnich przedsiębiorstw) Tzw. firmy wysokiego ryzyka, czyli spółki inwestujące w nowe technologie miałyby być zwolnione z podatku CIT.

Andrzeja Duda jest za podniesienie kwoty wolnej od podatku do 8 tys. zł (obecnie jest to 3091 zł) i przebudowanie obecnego systemu podatkowego. Według kandydata Prawa i Sprawiedliwości powinny się w nim znaleźć ulgi inwestycyjne, dzięki którym przedsiębiorcy realizujący inwestycję w danym roku podatkowym mogliby ją sobie odliczyć od podatku w pełnej wysokości już w tym samym roku podatkowym.

Duda jest też za obniżeniem do 15 proc. podatku dochodowego płaconego przez mikroprzedsiębiorców. Mogliby oni skorzystać z tego przywileju tylko w przypadku zatrudniania przynajmniej trzech pracowników z wynagrodzeniem w wysokości co najmniej średniej krajowej. Oprócz tego przedsiębiorcy musieliby płacić podatki dochodowe i składki dopiero wtedy, gdy zaczęliby osiągać dochód.

System emerytalny

Bronisław Komorowski jest przeciwny powrotowi do starego wieku emerytalnego. Obecny prezydent jest za to za wprowadzeniem do ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wymogu stażu pracy, po przepracowaniu którego ubezpieczony uzyskiwałby prawo do emerytury, nawet gdyby nie osiągnął wymaganego przez prawo wieku.

Andrzej Duda obiecuje powrót do wieku przejścia na emeryturę sprzed reformy (60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn) z 2012 r., która zrównała i wydłużyła wiek emerytalny do 67 lat.

Samorząd terytorialny

Bronisław Komorowski podpisał w piątek, 15 maja 2015 r. tzw. prezydencką ustawę krajobrazową, która ma zwalczać chaos reklamowy panujący na polskich ulicach.

Andrzej Duda na początku kwietnia zadeklarował przygotowanie ustawy metropolitarnej, regulującej status dużych ośrodków miejskich. Zaproponował też wprowadzenie do ustawy o zamówieniach publicznych możliwości W jego ocenie samorządy nie powinny płacić podatku VAT.

Konwencja antyprzemocowa

W trakcie kampanii kandydatów poróżniła także tzw. konwencja antyprzemocowa. W połowie kwietnia Bronisław Komorowski dokonał jej ratyfikacji podnosząc, że choć jest to niedoskonały akt, to walczy z niepożądanym zjawiskiem przemocy domowej. Andrzej Duda był przeciwny ratyfikacji. Jego zdaniem z przemoc w rodzinie należy eliminować za pomocą nowelizacji obecnie obowiązujących przepisów.

Matura i egzamin ósmoklasisty
Matura 2025: język polski. Odpowiedzi i arkusze CKE
Matura i egzamin ósmoklasisty
Matura 2025: matematyka - poziom podstawowy. Odpowiedzi
Prawo dla Ciebie
Jest decyzja SN ws. wytycznych PKW. Czy wstrząśnie wyborami?
Zawody prawnicze
Egzaminy prawnicze 2025. Z tymi zagadnieniami zdający mieli największe problemy
Matura i egzamin ósmoklasisty
Matura i egzamin ósmoklasisty 2025 z "Rzeczpospolitą" i WSiP
Materiał Promocyjny
Lenovo i Motorola dalej rosną na polskim rynku