Gmina nie odliczy pełnego VAT za zakup sprzetu budowlanego

Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi rozstrzygnął w interpretacji z 13 lipca (IPTPP3/4512-156/15-4/ALN) rozliczenie zakupu sprzętu budowlanego. Sprawa dotyczyła gminy, która jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT. W listopadzie 2014 r. kupiła koparko-ładowarkę, która jest wykorzystywana do odbudowy, remontów i utrzymania gminnych wodociągów oraz kanalizacji. Będzie też służyć do utrzymania rowów i kanałów.

Całkowity koszt zakupu sprzętu wyniósł 307 tys. zł. Gmina wystąpiła z wnioskiem o dofinansowanie ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Podatek VAT nie był kosztem kwalifikowanym.

Gmina wskazała, że jest właścicielem infrastruktury wodociągowej i kanalizacyjnej oraz hydroforni i oczyszczalni ścieków. Za pomocą tej infrastruktury świadczy usługi w zakresie dostarczania wody i odbioru ścieków, na podstawie umów cywilnoprawnych zawartych z mieszkańcami. Usługi te są traktowane jako czynności podlegające opodatkowaniu VAT. Gmina dokumentuje ich świadczenie fakturami VAT, a podatek VAT należny wynikający z wystawionych faktur jest wykazywany w rejestrach i deklaracjach VAT.

Gmina realizuje również zadania własne wynikające z ustawy o samorządzie gminnym, polegające na prowadzeniu prac porządkowych i pielęgnacyjnych w pasach dróg gminnych oraz rowów przydrożnych. W praktyce oznacza to, że koparko-ładowarka jest wykorzystywana do czynności opodatkowanych VAT oraz czynności niepodlegających opodatkowaniu. Nie jest natomiast wykorzystywana do czynności zwolnionych z podatku VAT.

Gmina podkreśliła we wniosku o interpretację, że nie ma obiektywnej możliwości odrębnego przyporządkowania kwot podatku naliczonego związanego z zakupem i bieżącym utrzymaniem koparko-ładowarki do czynności opodatkowanych oraz niepodlegających opodatkowaniu. Stwierdziła jednak, że istnieje związek pomiędzy wydatkami na zakup koparko-ładowarki i wydatkami na bieżące utrzymanie tego sprzętu, a dokonywaniem czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Chciała potwierdzić, że ma prawo do pełnego odliczenia VAT z tytułu zakupu koparko-ładowarki oraz z tytułu wydatków związanych z jej bieżącym użytkowaniem, w tym np. paliwa, serwisowania, naprawy i części zamiennych.

Dyrektor izby skarbowej wskazał w odpowiedzi, iż gminie przysługuje prawo do odliczenia podatku wynikającego z faktur zakupu sprzętu oraz towarów i usług związanych z bieżącym utrzymaniem, wykorzystywanych przez gminę zarówno do czynności opodatkowanych i niepodlegających jedynie w takim zakresie, w jakim sprzęt i usługi będą związane z czynnościami opodatkowanymi. Tym samym, gmina musi najpierw przyporządkować wydatki do działalności gospodarczej (tj. do czynności opodatkowanych i do czynności zwolnionych z opodatkowania) oraz do czynności niepodlegających opodatkowaniu.

W stosunku do wydatków przyporządkowanych do czynności niepodlegających opodatkowaniu gminie nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Natomiast w stosunku do wydatków przyporządkowanych do działalności gospodarczej gminie przysługuje prawo do odliczenia od wydatków przyporządkowanych do czynności opodatkowanych.

Oznacza to, że gmina odliczy wydatki wyłącznie w części, w jakiej koparko-ładowarka oraz towary i usługi nabyte w zawiązku z bieżącym jej użytkowaniem są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, a istnienie tego prawa determinowane będzie faktycznym wykorzystaniem towarów i usług na cele działalności gospodarczej, opodatkowanej VAT.

Dyrektor izby skarbowej podkreślił też, że czynności niepodlegające opodatkowaniu nie powinny być uwzględniane przy obliczaniu współczynnika proporcji, o którym mowa w art. 90 ust. 2–3 ustawy o VAT. Czynności niepodlegające opodatkowaniu podatkiem VAT znajdują się poza zakresem ustawy o VAT, a ich wykonywanie nie może stanowić podstawy do realizowania przewidzianych w niej praw.

W odniesieniu bowiem do zakupów towarów i usług związanych z czynnościami opodatkowanymi, zwolnionymi z podatku i niepodlegającymi opodatkowaniu, proporcję tę należy stosować wyłącznie do tej części podatku naliczonego, która będzie związana z działalnością gospodarczą wnioskodawcy, tj. z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT oraz zwolnionymi od podatku. Podatek naliczony, związany z czynnościami niepodlegającymi ustawie o VAT, w świetle art. 86 ust. 1, nie podlega odliczeniu.

Z konstrukcji art. 86 ust. 1 i art. 90 ust. 2 i 3 ustawy o VAT wynika, że gmina musi w pierwszej kolejności wydzielić podatek naliczony związany z czynnościami niepodlegającymi opodatkowaniu, a dopiero do pozostałej części ma prawo zastosować odliczenie zgodnie z wyliczonym współczynnikiem proporcji.

W konsekwencji prawo do odliczenia podatku VAT z tytułu zakupu koparko-ładowarki i ponoszonych wydatków związanych z bieżącym utrzymaniem przysługuje wyłącznie w części związanej z wykonywaniem przez wnioskodawcę czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Prawnik wyjaśnia

Piotr Świniarski , adwokat w kancelarii BSWW Legal & Tax

Nie zgadzam się z interpretacją. Zasadniczy problem w przedmiotowym stanie faktycznym, którego dotyczy interpretacja, koncentruje się na uznaniu, czy w sytuacji gdy zakupy służą działalności opodatkowanej oraz niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gminie przysługuje prawo do pełnego odliczenia podatku VAT z tego tytułu. Przepisy dotyczące zasad odliczania częściowego, zawarte w art. 90 ustawy o VAT, znajdują zastosowanie wyłącznie w odniesieniu do czynności wykonywanych w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy. W świetle przepisów ustawy o VAT czynności niepodlegające opodatkowaniu nie mogą wpłynąć na zakres prawa do odliczenia podatku naliczonego. Zatem w sytuacji ponoszenia wydatków, które są związane z wykonywaniem czynności opodatkowanych VAT oraz zadań pozostających poza zakresem opodatkowania podatkiem VAT, gmina nie powinna stosować odliczenia częściowego. Przepisy ustawy o VAT nie przewiduje takiej możliwości w odniesieniu do takiej sytuacji. W przypadku podatku naliczonego dotyczącego wydatków związanych z czynnościami opodatkowanymi oraz czynnościami niepodlegającymi opodatkowaniu podatkiem VAT gmina będzie miała zatem prawo do pełnego odliczenia podatku naliczonego od opisanych wydatków.

Budżet Państwa Interpretacje i Wyjaśnienia Urzędów Finanse samorządu Z Życia Samorządów