Na ostatnim posiedzeniu Sejm rozpoczął prace nad nowelizacją ustawy o samorządzie gminnym, która przewiduje takie rozwiązanie. Przygotowała go komisja samorządowa, która dalej będzie nad nim pracować.
W projekcie uregulowano nowy tryb wydawania przez Radę Ministrów rozporządzenia w sprawie tworzenia, łączenia, dzielenia i zniesienia gminy albo ustalenia jej granic. Rozporządzenia takie rząd wydaje dziś albo z własnej inicjatyw, albo na wniosek zainteresowanej rady gminy.
Trzeci tryb przewiduje, iż rada gminy mogłaby występować z wnioskiem o wydanie rozporządzenia w sytuacji, gdy mieszkańcy wyrazili wolę zmiany terytorialnej w rozstrzygającym referendum przeprowadzonym z ich inicjatywy. Wnioskowi powinny oczywiście towarzyszyć opinie rad gmin, których on dotyczy, poprzedzone konsultacjami z ich obywatelami oraz opinią wojewody.
Zgodnie z projektem takich referendów nie mogłyby inicjować lokalne struktury partii politycznych ani organizacje społeczne działające w gminie. Uprawniona byłaby do tego wyłącznie grupa mieszkańców. Projektowane przepisy przewidują, iż pytanie referendalne powinno szczegółowo określać proponowane zmiany w podziale terytorialnym kraju.
Projekt zawiera bezpiecznik uniemożliwiający powstawanie mikroorganizmów gminnych. Rada Ministrów nie będzie mogła tworzyć gminy, która byłaby mniejsza od najmniejszej pod względem liczby mieszkańców lub dochodu na mieszkańca w Polsce.
