Wyłączenia się sędziów od orzekania - ile może wiedzieć obywatel

Prezes Sądu Rejonowego jest zobowiązany do udostępniania informacji, w ilu sprawach sędziowie składali oświadczenia o wyłączeniu ze względu na okoliczności, które mogłyby wywołać uzasadnione wątpliwości co do ich bezstronności – wynika z wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku.

Publikacja: 06.03.2014 14:08

Wyłączenia się sędziów od orzekania - ile może wiedzieć obywatel

Foto: Fotorzepa, Michał Walczak

M.J. zwrócił się do Prezesa Sądu Rejonowego o udzielenie odpowiedzi na pytanie „czy sędziowie Sądu Rejonowego wyłączali się od rozpoznania spraw ze względu na wieloletnie negatywne uczucie sędziego co do osoby, której sprawę ten sędzia ma poprowadzić (np. obraził się na kolegę w piaskownicy i do dzisiaj przejawia w stosunku do niego negatywne uczucie)", a jeżeli tak, to o podanie ilości takich wyłączeń na przestrzeni 2012 roku.

Prezes Sądu wezwał mężczyznę do wykazania, iż uzyskanie żądanej informacji jest szczególnie istotne dla interesu publicznego. W odpowiedzi M.J. podał, że zmienia sposób żądania na udostępnienie mu wszystkich akt w obecności pracownika sądu, a on we własnym zakresie ustali przyczyny dla których dochodziło do wyłączenia danego sędziego. Prezes SR odmówił, wyjaśniając, iż sąd nie jest w posiadaniu informacji, której domaga się wnioskodawca. Udzielenie pozytywnej odpowiedzi na wniosek możliwe byłoby dopiero po wytworzeniu takiej informacji w oparciu o dane zawarte w aktach sprawy, wokandach, repertoriach, co wiązałoby się z koniecznością przejrzenia akt.

Na skutek odwołania Prezes Sądu Okręgowego uchylił zaskarżoną decyzję, ale ze względu na inną ocenę prawną wniosku M.J., bowiem zdaniem tego organu nie stanowiła ona informacji publicznej, i załatwienie tej sprawy nie wymagało wydania decyzji administracyjnej. Ponownie rozpatrując wniosek Prezes Sądu Rejonowego poinformował M.J., że żądana informacja nie stanowi informacji publicznej.

Sprawa trafiła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, do którego mężczyzna wniósł skargę na bezczynność Prezesa Sądu Rejonowego. Jak podkreślił w skardze, żądana przez niego informacja była informacją publiczną, ponieważ dotyczyła jednego z podstawowych zadań publicznych państwa – prawidłowego sprawowania wymiaru sprawiedliwości oraz funkcjonowania Sądu Rejonowego.

Gdański WSA (sygn. akt II SAB/Gd 220/13) uznał, iż skarga zasługuje na uwzględnienie. W uzasadnieniu sąd wyjaśnił, iż zgłoszone przez M.J. żądanie należało uznać, iż domaganie się odpowiedzi na pytanie: w ilu sprawach (bez zróżnicowania ich charakteru, czy cywilnych czy karnych) w roku 2012 sędziowie składali oświadczenia o wyłączeniu ze względu na okoliczności, które mogłyby wywoływać uzasadnione wątpliwości co do ich bezstronności? – Prezes Sądu Rejonowego jak organ władzy publicznej (...), w którego posiadaniu znajduje się żądana informacja jest zobowiązany do jej udostępnienia – stwierdził sąd.

Jednocześnie WSA zaznaczył, iż żądana informacja ma niewątpliwie charakter informacji przetworzonej, bowiem sąd nie prowadzi wykazów, nie ewidencjonuje oświadczeń składanych w tym przedmiocie przez sędziów. Tym samym żądanie M.J. wymaga wezwania go do wykazania interesu publicznego.

Matura i egzamin ósmoklasisty
Matura i egzamin ósmoklasisty 2025 z "Rzeczpospolitą" i WSiP
Ubezpieczenia i odszkodowania
Rekordowe odszkodowanie dla pacjenta. Miał operację kolana, wypisano go bez nogi
Prawo karne
Czy Mieszko R. brał substancje psychoaktywne? Są wyniki badań
Prawo w Polsce
Jak zmienić miejsce głosowania w wyborach prezydenckich 2025?
Prawo drogowe
Ważny wyrok dla kierowców i rowerzystów. Chodzi o pierwszeństwo
Materiał Promocyjny
Między elastycznością a bezpieczeństwem