Sędziowie bez nominacji skarżą się na decyzje prezydenta

Trybunał Konstytucyjny zarejestrował trzy skargi sędziów, którym prezydent odmówił nominacji. W kolejce czeka jeszcze sześć

Aktualizacja: 17.04.2008 08:55 Publikacja: 17.04.2008 01:01

Wszystkie dotyczą niezgodności z szeregiem postanowień konstytucji (m.in. zasadą niezależności sądownictwa) art. 55 ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych rozumianego w ten sposób, że dopuszcza on możliwość niepowołania sędziego przez prezydenta pomimo wniosku Krajowej Rady Sądownictwa.

Od decyzji Trybunału zależy, czy najpierw zajmie się on rozstrzygnięciem sporu kompetencyjnego między prezydentem a KRS w kwestii powoływania sędziów czy też skargami pojedynczych sędziów – mówi „Rz” Adam Bodnar z Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka.

Rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego jest jednak sprawą zasadniczą i będzie miało wpływ na pojedyncze skargi. Jak twierdzi Bodnar, fundację najbardziej cieszy to, że TK, dopuszczając skargi, uznał, iż w sprawach sędziów istnieje droga prawna. Jednym słowem, że ich prawa konstytucyjne mogły zostać naruszone. Co jest jego zdaniem najważniejsze, dostrzeżono, że nie zawsze chodzi tylko o konstytucyjne zasady, ale i o naruszone prawa konkretnych osób.

Teraz potrzebne jest jeszcze stanowisko przedstawiciela prokuratora generalnego i Sejmu. Fundacja liczy, że do skarg przyłączy się rzecznik praw obywatelskich.

Sprawą dziewięciu sędziów, którym prezydent odmówił nominacji bez podania uzasadnienia swojej decyzji, kilka miesięcy temu zajęła się Helsińska Fundacja Praw Człowieka, obejmując ją Programem Spraw Precedensowych. Sędziowie, którzy nie doczekali się nominacji, złożyli wcześniej w Kancelarii Prezydenta wezwanie do usunięcia naruszenia prawa i był to pierwszy krok w procedurze skargi na bezczynność organu. Brak odpowiedzi oznacza, że będą one wnoszone do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie.

Adwokaci skarżących, założywszy, że sprawa w trybie administracyjnym może nie przynieść rozwiązania, przygotowali też skargi do Trybunału Konstytucyjnego. Niepowołani sędziowie planują jeszcze wystąpić z roszczeniem cywilnoprawnym o naruszenie dóbr osobistych, godności i dobrego imienia.

W sprawę dziewięciu sędziów zaangażowała się również Krajowa Rada Sądownictwa. Wystąpiła ona do pierwszego prezesa Sądu Najwyższego z prośbą, by zwrócił się do Trybunału Konstytucyjnego o rozwiązanie sporu kompetencyjnego.

Problem pojawił się w sierpniu 2007 r. Wówczas to do biura KRS trafiło pismo z Kancelarii Prezydenta, w którym poinformowano, że prezydent nie powoła dziewięciu sędziów przedstawionych mu przez radę (w tym pięciu asesorów). Swojej decyzji wówczas w żaden sposób nie uzasadnił. Stało się tak pierwszy raz od 17 lat.

Sama odmowa poprzedzona była wielomiesięcznym oczekiwaniem kandydatów na decyzję prezydenta. W obronie sędziów głos zabrało także Stowarzyszenie Sędziów Polskich Iustitia. Uważa ono, że brak uzasadnienia dla odmowy powołania zagraża sędziowskiej niezawisłości i czyni niejasnymi kryteria, jakie powinni spełniać kandydaci na kolejnych etapach sędziowskiej kariery.

Wszystkie dotyczą niezgodności z szeregiem postanowień konstytucji (m.in. zasadą niezależności sądownictwa) art. 55 ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych rozumianego w ten sposób, że dopuszcza on możliwość niepowołania sędziego przez prezydenta pomimo wniosku Krajowej Rady Sądownictwa.

Od decyzji Trybunału zależy, czy najpierw zajmie się on rozstrzygnięciem sporu kompetencyjnego między prezydentem a KRS w kwestii powoływania sędziów czy też skargami pojedynczych sędziów – mówi „Rz” Adam Bodnar z Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka.

Pozostało jeszcze 81% artykułu
Matura i egzamin ósmoklasisty
Matura 2025: język polski. Odpowiedzi i arkusze CKE
Zawody prawnicze
Stowarzyszenia prawnicze chcą odwołania Adama Bodnara. Wnioskują do prezydenta
Prawo dla Ciebie
Operowana robotem da Vinci zmarła. Prawnicy tłumaczą, czym jest eksperyment medyczny
Prawo karne
Wyłudził od Romario miliony. Oszust z Biłgoraja wrócił do Polski
Matura i egzamin ósmoklasisty
Matura i egzamin ósmoklasisty 2025 z "Rzeczpospolitą" i WSiP
Materiał Promocyjny
Lenovo i Motorola dalej rosną na polskim rynku