Statut: Zmiany w ubezpieczeniach, stanie spoczynku, urlopie na poratowanie zdrowia sędziego dla ochrony zdrowia

Według sędziów doprecyzowaniu powinny być poddane przepisy o długotrwałej chorobie, ubezpieczeniach zdrowotnych, prawie do urlopu dla poratowania zdrowia, przechodzeniu w stan spoczynku oraz korzystaniu z ubezpieczenia społecznego.

Luki prawne i niejasności w wymienionych zagadnieniach nie przystają do założeń gwarancji sygnowanych przez Konstytucję – twierdzą sędziowie.

Dom sędziego seniora

We wniosku do KRS sędziowie zwrócili uwagę na potrzebę utworzenia domu seniora dla sędziów i ich rodzin. Środowisko sędziowskie sygnalizowało już tę inicjatywę m. in. za pośrednictwem Stowarzyszenia Sędziów w Stanie Spoczynku przy Sądzie Okręgowym w Warszawie.

Utworzenie placówek dla sędziów w podeszłym wieku były już tematem spotkań KRS w 2012 r. Domy opieki dla sędziów oferowałyby odpłatny pobyt. Jednak sama organizacja przyjęłaby charakter non profit.

Ubezpieczenie po utracie dochodu

Obecnie obowiązujące przepisy zapewniają wynagrodzenie do roku czasu od zaprzestania wykonywania obowiązków sędziego z powodu choroby. Iustitia zwraca w tym miejscu uwagę na przewlekłość trwania postępowania o orzeczeniu długotrwałej niemożności pełnienia służby sędziego. Może to doprowadzić do sytuacji utraty dochodu a tym samym niemożliwością pobrania składki sędzia traci również prawo do ubezpieczenia zdrowotnego.

Dla podkreślenia niedopuszczalności tego typu sytuacji należy chociażby przywołać przepisy umożliwiające pobieranie połowy uposażenia sędziemu zawieszonemu w czynnościach, przeciwko któremu toczy się postępowanie dyscyplinarne.  Sędziowie stoją za stanowiskiem możliwości pobierania uposażenia w całości i korzystania z ubezpieczenia zdrowotnego w czasie postępowania.

Stan spoczynku bez orzeczenia lekarza

Przejście sędziego w stan spoczynku uzależnione jest od orzeczenia tzw. lekarza orzecznika z ZUS. Potwierdzenie niezdolności pełnienia służby sędziego uważane jest za jedyny dowód na potwierdzenie okoliczności w nich zawartych. W rzeczywistości jest prawie każdorazowo podważany przez specjalistów.

Wobec powyższych obserwacji Stowarzyszenie Sędziów Polskich uważa, że orzeczenie lekarza ZUS przy ustalaniu o przejściu w stan spoczynku nie powinno być obligatoryjne.

Świadczenia rehabilitacyjne i renta

Doprecyzowanie konieczne jest także na gruncie przepisów o utracie zdolności do pracy w trybie niedługotrwałym. Sędzia tracąc zdolność do pracy długotrwale zostaje nieodwołalnie przeniesiony do stanu spoczynku. Oznacza to, że nawet w wypadku powrotu do zdrowia nie może zostać zobligowany do podjęcia stanowiska, otrzymuje świadczenia rehabilitacyjne a później rentę.

Z takich uprawnień nie można skorzystać gdy wobec sędziego, którego niezdolność do pracy jest czasowa.  Nie może on ani wejść w stan spoczynku, ani pobierać czasowej renty.

Poratowanie zdrowia

Sędziowie zauważają brak kryteriów związanych z uwzględnienie,  czasem rozpoznawania wniosku o udzielenie urlopu dla poratowania zdrowia. Ponadto sędziowie nie mogą korzystać z możliwość i trybu odwołania się od decyzji o nieudzieleniu urlopu jak ma to miejsce w stosunku do innych zawodów.