Andrzej Wajda nie rozstaje się ze szkicownikiem

W albumie „Rysunki z całego życia” reżyser prezentuje kilkaset szkiców, które po latach zdecydował się opublikować

Aktualizacja: 01.06.2011 20:02 Publikacja: 01.06.2011 01:07

Andrzej Wajda; Rysunki z caŁego Życia; Świat Książki, Warszawa 2011

Andrzej Wajda; Rysunki z caŁego Życia; Świat Książki, Warszawa 2011

Foto: Archiwum

Trzy lata studiował na Akademii Sztuk Pięknych, ale porzucił ją dla łódzkiej Filmówki. Do malarstwa nie wrócił, chociaż w jego filmach nie brakuje odwołań do różnych dzieł: w „Brzezinie" – do obrazów Malczewskiego, w „Dantonie" – do Davida, w „Tataraku" – do Hoppera.

Zobacz na Empik.rp.pl

Z ołówkiem nie rozstaje się nigdy. Używa go jak inni aparatu fotograficznego. Szkicuje pomysły do filmów i spektakli teatralnych, portrety napotkanych osób i zapamiętane widoki z podróży. Niekiedy pozwalał szerszej publiczności spojrzeć na wybrane rysunki i obrazy, jak na wystawie „Andrzej Wajda. Autoportret" w 1989 w Radomiu. Nigdy jednak tak przekrojowo, na dodatek z własnym komentarzem.

Świat przychodzi do mnie przez oczy – mówi Wajda. Najciekawsze prace to projekty filmów i teatralnych inscenizacji. Nie są to szczegółowe opisy kostiumów czy dekoracji ani „storyboardy" – obrazkowe scenopisy typowe dla dużych produkcji filmowych. Ale zapisy pomysłów pomagające reżyserowi określić właściwy kierunek poszukiwań. Z reguły Wajda nie ujawnia ich tym, z którymi pracuje, bo, jak twierdzi, ostateczne rozwiązania są dziełem wspólnej improwizacji, jak scena z płonącymi kieliszkami czy śmierć Maćka Chełmickiego w „Popiele i diamencie".

Nieraz zresztą odstępował od pierwotnego pomysłu. „Wesele" wystawiał w teatrze czterokrotnie, a także przeniósł na ekran, ale nigdy nie wykorzystał usytuowania akcji wśród ruchomych parawanów, jak to przedstawił na jednym z rysunków. Realizując „Zbrodnię i karę", szkicował w Petersburgu szczegóły zaułków, w których rozgrywa się powieść Dostojewskiego, jednak nie po to, by je odwzorować na scenie. Chciał uchwycić klimat miejsc i zrozumieć, jak żył Raskolnikow, co pchnęło go do zbrodni. Jedynie szkice planów do „Kroniki wypadków miłosnych" przeniósł wiernie, ale dlatego, że w połowie lat 80. nie można było kręcić filmu w Wilnie, rodzinnym mieście Tadeusza Konwickiego. Trzeba było znaleźć zastępcze plenery w Polsce – w Starej Miłosnej, Przemyślu, Drohiczynie.

Rysunki Andrzeja Wajdy pogłębiają wiedzę o jego metodzie twórczej i widzeniu świata. W albumie znajdziemy również kolekcję szybkich portretów znanych postaci, m.in. Józefa Czapskiego, Tadeusza Kantora, Piotra Skrzyneckiego, Gustawa Holoubka, Andrzeja Munka, Jerzego Skolimowskiego, Stanisława Lema, ks. Józefa Tischnera, Eugene'a Ionesco. A także jego ulubione miejsca w Paryżu. I pobudzające wyobraźnię fascynacje egzotyką – szkice japońskich świątyń, ceremonii, ogrodów, aktorów teatru kabuki i no.

Większość rysunków Wajdy jest czarno-biała, czasem autor sięga po trzy podstawowe w malarstwie kolory: czerwony, niebieski i żółty. Twierdzi, że nie potrzeba więcej. I trochę żałuje, że tej prawdy nie odkrył na początku studiów na ASP. Może byłby dziś malarzem...

Andrzej Wajda; Rysunki z caŁego Życia; Świat Książki, Warszawa 2011

Aukcja

Kolekcję 55 rysunków Wajdy – głównie portretów i z cyklu japońskiego – zakupił Dom Aukcyjny Abbey House SA w Warszawie i prezentował je w Galerii Art.

Zanim trafi na aukcję (ceny i terminu nie ustalono), będzie pokazana też na wystawach we Francji, Włoszech, Rosji, Japonii. Komplet reprodukcji Abbey House przekazał Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha w Krakowie.

Trzy lata studiował na Akademii Sztuk Pięknych, ale porzucił ją dla łódzkiej Filmówki. Do malarstwa nie wrócił, chociaż w jego filmach nie brakuje odwołań do różnych dzieł: w „Brzezinie" – do obrazów Malczewskiego, w „Dantonie" – do Davida, w „Tataraku" – do Hoppera.

Zobacz na Empik.rp.pl

Pozostało 91% artykułu
Rzeźba
Ai Weiwei w Parku Rzeźby na Bródnie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Rzeźba
Ponad dwadzieścia XVIII-wiecznych rzeźb. To wszystko do zobaczenia na Wawelu
Rzeźba
Lwowska rzeźba rokokowa: arcydzieła z muzeów Ukrainy na Wawelu
Sztuka
Omenaa Mensah i polskie artystki tworzą nowy rozdział Biennale na Malcie
Materiał Promocyjny
Świąteczne prezenty, które doceniają pracowników – i które pracownicy docenią
Rzeźba
Rzeźby, które przeczą prawom grawitacji. Wystawa w Centrum Olimpijskim PKOl