Polska wśród krajów Unii Europejskiej ma najniższy poziom zaangażowania w wolontariat. Najwyższy jest w Holandii – 57 proc., w Danii – 43 proc. oraz w Finlandii – 39 proc. U nas wynosi on według danych CBOS zaledwie 9 proc.
Co mogłoby tę sytuację zmienić? Zdaniem części ekspertów pomógłby rozwój programów wolontariatu pracowniczego, tzn. takiego, w którym czynny udział bierze pracodawca. Na polskim rynku pracy nie ma, niestety, za wiele takich przykładów, co potwierdzają najnowsze badania dotyczące wolontariatu pracowniczego przeprowadzone przez firmę konsultingową CSRinfo.
Pieniądze od firmy
W badanych firmach najczęściej przyjętą formułą wolontariatu pracowniczego są konkursy grantowe dla pracowników-wolontariuszy, które są często jedyną formą wspierania ich działań przez firmę. Takie wsparcie może wynieść nawet 10 tys. zł. Część firm prowadzi program grantowy jako jedną z możliwości angażowania się pracowników w wolontariat i równolegle inicjuje inne koordynowane odgórnie działania. Ciekawym rozwiązaniem jest formuła przyznawania wsparcia finansowego bezpośrednio organizacjom i instytucjom wspieranym wolontariatem pracowników.
Firmy elastycznie podchodzą do wyznaczania celów wolontariatu – regulując np. tylko to, że wolontariusze-pracownicy nie mogą angażować się w działania wspierające partie polityczne. – Firma pozostawia wolontariuszom pełną swobodę, dzięki której mogą realizować pomysły na autorskie projekty. Wszystkie proponowane przez pracowników działania są oceniane pod kątem merytorycznym przez Radę Programową. Jednak to, jaki projekt będą realizować, zależy od nich samych – mówi Daria Bukalska z Tchibo Poland. Działania wolontariackie pracowników najczęściej skupiają się wokół tematyki edukacji dzieci i młodzieży oraz wspierania instytucji, które działają na ich rzecz (przedszkola, świetlice, świetlice środowiskowe, domy dziecka, fundacje i stowarzyszenia itp.). Wolontariusze w wielu przypadkach podejmują stałą współpracę z tego typu organizacjami i systematycznie im pomagają.
Bariery i zalety
Większość badanych firm wskazała, że początkowo w wolontariat pracowniczy zaangażowało się do 5 proc. pracowników, ale najczęściej około 1 – 2 proc. pracowników. Więcej niż połowa respondentów nie znała lub nie mogła podać procentowego udziału pracowników-wolontariuszy w pierwszym roku wdrażania wolontariatu w firmie. Do najważniejszych barier w rozwoju wolontariatu pracowniczego w Polsce należą według badanych brak czasu i duża liczba obowiązków zawodowych i rodzinnych pracowników.
