Ukraińcy chcą się rozwijać w Polsce. Większość jest zadowolona z pracy

Chociaż prawie ośmiu na dziesięciu przybyszów z Ukrainy pracuje, a większość jest zadowolona z pracy w naszym kraju, to wyzwaniem pozostaje niedopasowanie ich kwalifikacji, widoczne szczególnie wśród uchodźców wojennych.

Publikacja: 11.05.2023 03:00

Ukraińcy chcą się rozwijać w Polsce. Większość jest zadowolona z pracy

Foto: PAP/Wojciech Olkuśnik

Wysokie oczekiwania pracodawców i ograniczona mobilność to problemy, które migranci i uchodźcy z Ukrainy najczęściej napotykają podczas poszukiwania pracy w Polsce – wynika z „Raportu mobilności transgranicznej” agencji zatrudnienia EWL, Fundacji EWL i Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego. „Rzeczpospolita” jako pierwsza opisuje raport, który podsumowuje rezultaty bezpośrednich wywiadów przeprowadzonych w marcu br. z 500 przedwojennymi migrantami i uchodźcami wojennymi z Ukrainy.

Pomimo wskazywanych przez nich problemów przy szukaniu pracy w Polsce, w tym zwłaszcza oczekiwań pracodawców (37 proc.), zdecydowana większość – bo 78 proc. – uczestników badania pracuje.

Przyjazne nastawienie

Ten wysoki wskaźnik zatrudnienia podwyższają migranci, którzy przyjechali do Polski jeszcze przed wybuchem wojny (83 proc. z nich pracuje), ale bardzo duży, bo 71 proc., jest również odsetek pracujących uchodźców, wśród których zdecydowaną większość stanowią kobiety, często z dziećmi. Również dane ZUS (na koniec marca w rejestrach zakładu było prawie 742 tys. ukraińskich pracowników, o 11 proc. więcej niż rok wcześniej) dowodzą, że Ukraińcy dobrze sobie radzą na rynku pracy. – To zjawisko bardzo korzystne dla Polski i dla samych migrantów – podkreśla Paweł Kaczmarczyk, dyrektor Ośrodka Badań nad Migracjami UW.

Czytaj więcej

Ukraińcy mają łatwiej niż inni imigranci na polskim rynku pracy

Jak zaznaczają autorzy raportu, duży wpływ miała tu tzw. ustawa specjalna, która umożliwiła Ukraińcom pobyt i legalne zatrudnienie nad Wisłą na dogodnych warunkach – ułatwiając ich integrację na polskim rynku pracy. Zdaniem Pawła Kaczmarczyka na aktywność zawodową obywateli Ukrainy wpłynął również fakt, że znacząca część z nich (według badań OBM – ok. 30 proc.) miała już doświadczenie pracy w Polsce.

Integracji Ukraińców na polskim rynku pracy sprzyja też fakt, że zdaniem dwóch trzecich badanych Polacy są do nich przyjaźnie nastawieni. Tyle samo docenia Polskę jako kraj emigracyjny dla wysoko wykwalifikowanych pracowników, a także do zakładania własnej działalności gospodarczej. Niespełna co piąty badany prowadzi tu firmę lub ma takie plany – najczęściej rozważając działalność w sektorze usług, budownictwa i handlu.

Z dyplomem na taśmie

Ponad połowa Ukraińców deklarowała też w marcu zadowolenie z pracy w Polsce (poleciliby ją swoim znajomym i bliskim), choć tylko 35 proc. pracowało zgodnie ze swoimi kwalifikacjami. Ten wskaźnik obniżają uchodźcy wojenni; niespełna co czwarty ocenia, że obecna praca odpowiada jego kompetencjom. Według danych ZUS ponad połowa z ukraińskich pracowników była zatrudniona w przetwórstwie przemysłowym, w transporcie i logistyce oraz w budownictwie i w handlu.

Czytaj więcej

Mariusz Janik: Od etnosu do wspólnoty

Tymczasem według raportu EWL i Studium Europy Wschodniej UW ponad połowa dorosłych Ukraińców w Polsce ma wyższe wykształcenie, a wśród uchodźców – prawie 70 proc. Większym problemem jest więc dla nich praca poniżej kwalifikacji, co wynika nierzadko z bariery językowej. Tylko 35 proc. badanych deklaruje dobrą lub bardzo dobrą znajomość języka polskiego, przy czym wśród uchodźców takich ocen jest jedynie 14 proc. Do tego dochodzi ograniczona często mobilność, szczególnie w przypadku kobiet z dziećmi.

Zatrzymać talenty

Zdaniem Pawła Kaczmarczyka degradacja społeczna wynikająca z pracy poniżej kompetencji może być ważnym czynnikiem skłaniającym do wyjazdu z Polski do innych państw. – W interesie polskiego rynku pracy jest to, by jak najlepiej wykorzystać kompetencje Ukraińców – zaznacza dyrektor Ośrodka Badań nad Migracjami UW.

Również Andrzej Korkus, prezes EWL, podkreśla, że zapewnienie obywatelom Ukrainy stabilnej pracy w Polsce odpowiadającej ich kompetencjom oraz umożliwiającej rozwój zawodowy jest kluczowym czynnikiem, który może zatrzymać ukraińskich migrantów i uchodźców w Polsce na dłużej. Przypomina, że według Eurostatu liczba ukraińskich uchodźców w Polsce maleje i jest już niższa niż w Niemczech, które od lat są naszym konkurentem w walce o pracowników z zagranicy.

Czytaj więcej

Ukraińcy aktywni zawodowo, zadowoleni z pracy

– Nasze doświadczenie wskazuje, że pierwszym krokiem do szerszej aktywizacji zawodowej uchodźców jest umożliwienie im uczestnictwa w kursach językowych i zawodowych, kontynuacja nauki na uczelniach wyższych, a także nostryfikacja uzyskanych wcześniej dyplomów i uprawnień – zaznacza Korkus.

Na razie 40 proc. uczestników marcowego badania myśli o pozostaniu w Polsce na dłużej. To znacznie mniej niż w grudniu 2021 r., gdy o dłuższym pobycie myślało 62 proc. ankietowanych Ukraińców. Jeszcze bardziej, bo czterokrotnie (do 10 proc.), zmalał odsetek osób, które chcą pozostać na stałe. Co ciekawe, aż 50 proc. badanych Ukraińców planuje ubiegać się o pozwolenie na pobyt stały lub tymczasowy w Polsce, a 15 proc. – o polski paszport. Autorzy badania tłumaczą tę różnicę możliwościami, jakie daje obywatelstwo krajów unijnych, m.in. w kwestii swobody podróżowania po świecie.

Wysokie oczekiwania pracodawców i ograniczona mobilność to problemy, które migranci i uchodźcy z Ukrainy najczęściej napotykają podczas poszukiwania pracy w Polsce – wynika z „Raportu mobilności transgranicznej” agencji zatrudnienia EWL, Fundacji EWL i Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego. „Rzeczpospolita” jako pierwsza opisuje raport, który podsumowuje rezultaty bezpośrednich wywiadów przeprowadzonych w marcu br. z 500 przedwojennymi migrantami i uchodźcami wojennymi z Ukrainy.

Pomimo wskazywanych przez nich problemów przy szukaniu pracy w Polsce, w tym zwłaszcza oczekiwań pracodawców (37 proc.), zdecydowana większość – bo 78 proc. – uczestników badania pracuje.

Pozostało 90% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Rynek pracy
Rośnie popyt na pracę dorywczą
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Rynek pracy
Pokolenie Z budzi postrach wśród pracodawców
Rynek pracy
Tych pracowników częściej szukają dziś pracodawcy
Rynek pracy
Padł rekord legalnych pracowników z zagranicy w Polsce. Pomogli Azjaci
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Rynek pracy
Małgorzata Starczewska-Krzysztoszek, WNE UW: Byłam przeciwniczką "babciowego"