Z zainteresowaniem przeczytałem dwa artykuły poświęcone mężczyznom, najpierw wywiad z Michałem Gulczyńskim przeprowadzony przez Michała Płocińskiego („Mężczyźni będą nienawidzić kobiet, a kobiety gardzić mężczyznami” w „Plusie Minusie” z 19–20 listopada), a potem polemikę prof. Jana Zielonki zamieszczoną pod tytułem „Wojna płci” („Rzeczpospolita” z 23 listopada).
Czytaj więcej
Prawica, która odbiera kobietom podstawowe prawa osobiste i zawodowe, zawraca nas do średniowiecza.
Polemikę prof. Zielonki można sprowadzić do stwierdzenia, że nie mamy prawa zajmować się realnymi zjawiskami związanymi z wykluczeniem mężczyzn (system edukacyjny, wyższy wiek emerytalny, kwestie zdrowia), bo kobiety w wielu innych obszarach też mają źle. Na dodatek przez wieki były wykluczane i tłamszone, a i dziś prawica odmawia im praw.
To nie jest wojna między mężczyznami a kobietami. To jest wspólna wojna mężczyzn i kobiet o równość
Jest to zdumiewająca logika, która – gdyby chcieć ją pociągnąć ad absurdum – oznaczałaby, że przez kolejnych kilkadziesiąt, może kilkaset lat nie mamy prawa pochylać się np. nad chłopcami, których szkoła nie uczy czytać (osiągają znacznie gorsze wyniki w kategorii „czytanie ze zrozumieniem” od dziewczynek), albo plagą samobójstw wśród mężczyzn (Polska jest na piątym miejscu w Europie w tej niechlubnej kategorii i istnieje u nas największa dysproporcja pomiędzy płciami) tak długo, jak choć jedna kobieta jest dyskryminowana ze względu na swoją płeć. To tak, jakby dzisiejszy 15-latek miał odpokutowywać grzechy swoich przodków. Albo jakby istniało jakieś „równoważenie się dyskryminacji”; „kurs wymiany” krzywd genderowych, który ciągle wypada na korzyść mężczyzn. Oni je dyskryminują płacowo, one ich – emerytalnie. One rzadziej awansują do zarządów, oni – umierają siedem lat szybciej. One nie mają czego szukać w naukach technicznych, oni w medycynie (proporcje studentów są podobnie nierówne, tylko na korzyść innej płci). Nie ma o czym mówić, proszę się rozejść – zdaje się mówić prof. Zielonka.
Czytaj więcej
Nierówności klasowe są dziś niedostrzegane, bo skupiamy się głównie na nierównościach horyzontalnych: płciowych, rasowych, etnicznych, orientacji seksualnej. Wszystkie instytucje prześcigają się w pokazywaniu, jak to bardzo walczą o równość, ale tylko w tej mierze. Rozmowa z Michałem Gulczyńskim, socjologiem
Ale przecież to nonsens! Ograniczenie praw kobiet w dostępie do antykoncepcji, wyższych stanowisk albo niektórych nauk (np. w bliskich mi naukach technicznych) oraz wykluczenie mężczyzn w systemie emerytalnym, w dostępie do szkół wyższych, w pedagogice albo w sądach pracy to awers i rewers tej samej, fałszywej monety: dyskryminacji ze względu na płeć. Proponuję inną logikę. To nie jest wojna między mężczyznami a kobietami. To jest wspólna wojna mężczyzn i kobiet o równość, walka ze stereotypami, uprzedzeniami, lekceważeniem i brakiem wrażliwości. Wojnę tę możemy wygrać tylko wspólnie, mężczyźni i kobiety przeciw wykluczeniu i dyskryminacji, będąc wrażliwymi na każdą sytuację, gdy ktoś traktowany jest gorzej, bo przynależy do jakiejś grupy i wpada w jakiś stereotyp. Słowem, zajmując się jednym i drugim, a nie zamiatając pod dywan jedno, bo ważniejsze jest to drugie.
Autor jest doktorem inżynierem, adiunktem na Wydziale Zarządzania i Ekonomii Politechniki Gdańskiej
