W momencie światowego wstrząsu politycznego początku lat 90., który kończył zimną wojnę, zaawansowane gospodarki zmierzały wielkimi krokami ku zaskakującemu procesowi transformacji produkcyjnej, w którym praca przemysłowa i surowce stopniowo przestawały stanowić przewagę konkurencyjną. Peter Drucker w 1986 r. w „Foreign Affairs" określił ten fenomen jako „przejście od gospodarki państwowo-narodowej do gospodarki międzynarodowej" i „od produkcji opartej na surowcach" (material-based production) do „opartej na wiedzy" (knowledge-based production).
Począwszy od tego momentu, wiedza naukowa i innowacje stały się niezbędne do osiągnięcia dobrobytu i tworzenia przewagi konkurencyjnej narodów. „Nowe gospodarki" Azji Pacyficznej rozpoczęły ten proces w latach 80., stawiając na konkurencyjność globalną, a nie jedynie regionalną, ani tym bardziej krajową. Państwa europejskie, takie jak Hiszpania, Portugalia czy Irlandia, doświadczyły widocznych procesów transformacji przemysłowej i integracji z globalnym łańcuchem wartości, w dużej mierze napędzanych przez Unię Europejską zachęcającą do wprowadzania innowacji i produktywnego rozwoju.
Czytaj więcej
7 września świętujemy naszą niepodległość, a tym samym wielką przyjaźń łączącą Brazylię i Polskę. Relację będącą wzorem dla narodów całego świata – pisze ambasador Brazylii w Polsce.
Polska musiała odbudować się na początku lat 90., tworząc możliwości przyciągnięcia inwestycji oraz różnorodność produkcyjną. Jednocześnie odnosiła zauważalne korzyści płynące z europejskich zachęt i norm modernizacyjnych przyjętych przez OECD. Ostatnie badania firm konsultingowych czy platform analitycznych, jak np. „European Innovation Scoreboard", wskazują, że Polska w szybkim tempie rozwija swoje sektory, intensywnie wykorzystujące technologię i wiedzę – farmaceutyczny, zaawansowanej produkcji czy teleinformatyczny – stale zwiększając ich produktywność i udział w PKB.
Warunki sukcesu
Jedną z fundamentalnych strategii rozwoju uznawanych przez gospodarki azjatyckie od lat 80. była internacjonalizacja produkcji i integracja sektorów uznawanych za innowacyjne – jak np. przemysł elektroniczny i telekomunikacyjny – z globalnymi łańcuchami wartości. Od momentu kryzysu finansowego w 2008 r. warunki współzawodnictwa uległy drastycznej zmianie, ograniczając dostęp do rynków w porównaniu z euforią pierwszych lat XXI w., a wraz z pandemią Covid-19 trudności te jeszcze się pogłębiły.
