Powodzenie dotacji na badania

– Centrum badawczo-rozwojowe wzmocni naszą pozycję konkurencyjną – przekonuje Zbigniew Paruch z grupy Kęty, która otrzymała ponad 6,4 mln zł unijnego wsparcia. – Ubiegły rok był rzeczywiście trudny dla gospodarki, ale takich projektów nie można odkładać w czasie. Poza tym fundusze unijne to niespotykana okazja, by przyspieszyć realizację nowoczesnych inwestycji, wydając z budżetu firmy tylko połowę środków.

Do końca 2009 r. w ramach unijnych funduszy na lata 2007 – 2013 dotacje na stworzenie centrum badawczo-rozwojowego (lub rozwój takiej działalności) dostały 62 firmy – wynika z analizy „Rz”. Wartość udzielonej pomocy to ok. 260 mln zł. Według szacunków do końca 2013 r. tego typu granty powinny trafić do ok. 145 prywatnych podmiotów, a wydatki z funduszy UE sięgnąć mogą prawie miliarda złotych.

[srodtytul]Dużo chętnych[/srodtytul]

– Zainteresowanie dotacjami na wyposażenie laboratoriów badawczych jest spore – ocenia Izabela Banaś, wicedyrektor zespołu badań i rozwoju w Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości. Agencja udziela wsparcia na mniejsze projekty – o wartości poniżej 2 mln zł. Co ciekawe, firmy stawiające na działalność badawczą muszą konkurować z firmami ubiegającymi się o dotacje typowo inwestycyjne – na wdrożenie wzorów badawczo-rozwojowych. Jak dotychczas, aż co trzeci grant (w sumie 42) trafił jednak na bardziej wymagające projekty, czyli te dotyczące B+R. – Już prowadzimy działalność badawczą, ale chcemy ją rozwijać – mówi Tomasz Klimas z firmy Arc-Pol, która zajmuje się produkcją makaronów. – Specjalistyczna aparatura jest nam potrzebna, by wytwarzać produkt najwyższej jakości, ale planujemy też świadczyć usługi badawcze innym podmiotom. [wyimek]1 mld zł mogą wynieść dotacje dla firm na działalność B+R do 2013 r. [/wyimek]

Projekty o wartości powyżej 2 mln zł obsługiwane są przez resort gospodarki. Do końca 2009 r. dotacje na centra B+R otrzymało 20 podmiotów, a dotacje na innego typu centra usługowe – 24.

Jedną z firm, do których trafiły, była Faurecia. Jej Centrum Naukowo-Badawcze w Grójcu już działa (grant w wysokości ponad 6 mln zł). – W nowo wybudowanym obiekcie o powierzchni 800 mkw. projektuje się już elementy siedzeń samochodowych – informuje Małgorzata Zięba z Faurecia Grójec. – Obecnie pracuje tam ponad 100 inżynierów konstruktorów.

Z kolei General Electric Company Polska grant (9,9 mln zł) wykorzysta na stworzenie 180 nowych miejsc pracy dla inżynierów w centrum rozwoju nowych technologii redukcji emisji i optymalizacji spalania. Całkowity koszt projektu to ok. 36 mln zł. Inwestycja Grupy Kęty – budowa i wyposażenie budynku centrum B+R – ma wartość 12,9 mln zł. – Już wcześniej prowadziliśmy różne prace badawczo-rozwojowe, ale były one rozproszone, teraz chcemy wszystko skupić w jednym miejscu. Dzięki nowemu centrum będziemy w stanie zwiększyć zakres badań, a także wprowadzimy na rynek nowe produkty, głównie dla branży samochodowej. To jest nasz główny cel, ale chcemy też świadczyć usługi badawczo-rozwojowe dla innych przedsiębiorstw i instytucji – informuje Zbigniew Paruch.

[srodtytul]Innowacje dają przewagę[/srodtytul]

– Popyt na dotacje, które stymulują rozwój działalności badawczo-rozwojowej w polskich przedsiębiorstwach, rzeczywiście okazał się całkiem duży – komentuje Kiejstut Żagun z firmy doradczej KPMG. – Przedsiębiorcy coraz częściej zdają sobie sprawę, że mogą dzięki rozwojowi technologicznemu osiągnąć przewagę konkurencyjną na rynku. To tym bardziej zadowalające, że przed inwestycjami nie powstrzymało ich gwałtowne spowolnienie gospodarcze w Polsce – mówi Żagun.

Ekspert podkreśla jednak, że unijne dotacje to i tak kropla w morzu potrzeb. W porównaniu z innymi krajami UE, zwłaszcza tymi z Europy Zachodniej, polski sektor prywatny niewiele inwestuje w działalność badawczo-rozwojową. W 2008 r. było to ok. 0,15 proc. PKB, w Finlandii – 2,76 proc.

Według raportów Polskiej Agencji Informacji i Inwestycji Zagranicznych w Polsce działa ok. 300 międzynarodowych centrów usług, z czego 40 proc. prowadzi m.in. działalność badawczo-rozwojową. Zatrudnionych jest tam prawie 13 tys. osób. Z kolei w Polskim Centrum Akredytacji zarejestrowanych jest ok. 1000 laboratoriów badawczych, z czego ok. 400 należy do prywatnych firm. Do centrum muszą się zgłaszać tylko te podmioty, które świadczą usługi na zewnątrz. Większość z nich to jednak malutkie, jedno–, dwuosobowe laboratoria specjalizujące się w pomiarach środowiskowych czy bezpieczeństwa pracy. – Ale w ostatnich dwóch latach liczba firm rejestrujących laboratoria znacznie wzrosła – mówi Iwona Rucińska z PCA. Główna przyczyna to wymogi prawne (by wyniki badań były ważne, laboratorium musi mieć akredytację), ale także – jak zauważa Rucińska – unijne dotacje.