Małżeńska wspólność majątkowa obowiązuje od momentu zawarcia związku małżeńskiego aż do jego zakończenia, chyba że doszło do jej zniesienia, np. na skutek zawarcia umowy majątkowej małżeńskiej albo wobec prawomocnego orzeczenia sądu o ustanowieniu rozdzielności majątkowej między małżonkami.
Niektóre przedmioty, określone w ustawie, wchodzą i należą do majątku osobistego jednego z małżonków. W trakcie wspólności majątkowej istnieją bowiem faktycznie trzy majątki: wspólny małżonków oraz osobiste każdego z nich. Do majątków osobistych należą przede wszystkim przedmioty majątkowe nabyte przed zawarciem związku małżeńskiego, ale i inne, wymienione enumeratywnie w ustawie.
Czytaj też:
Jak mądrze uzyskać rozdzielność majątkową
Gdy są ważne przyczyny, data może być wsteczna
Do majątku wspólnego małżonków należą przede wszystkim ich: wynagrodzenia za pracę lub dochody z innej działalności zarobkowej, dochody osiągane z przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, ale także z tych, które należą do majątków osobistych małżonków, przedmioty majątkowe (np. mieszkanie lub samochód) nabyte ze środków należących do majątku wspólnego w trakcie małżeńskiej wspólności majątkowej. Do majątku wspólnego należą nawet tak mało oczywiste przedmioty majątkowe, jak środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków oraz składki zewidencjonowane na subkontach prowadzonych dla każdego z małżonków przez ZUS. Jest domniemanie, że przedmioty majątkowe nabyte w trakcie małżeńskiej wspólności majątkowej należą do majątku wspólnego, przy czym można je obalić, przedstawiając dowody na przynależność do majątku osobistego jednego z małżonków.
Do majątku osobistego należą składniki majątkowe wyraźnie wyszczególnione w przepisach, a w szczególności: przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem ustawowej małżeńskiej wspólności majątkowej (majątek zgromadzony przed zawarciem małżeństwa), przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca zastrzegł, że wchodzą one do majątku wspólnego (odwrotnie jest, jeżeli przedmiotem dziedziczenia, zapisu lub darowizny są zwykłe urządzenia domowe służące obojgu małżonkom, gdyż należą do majątku wspólnego, chyba że spadkodawca lub darczyńca zastrzegł, że wchodzą one do majątku osobistego jednego z małżonków), przedmioty majątkowe służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków, prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie, wynagrodzenia za pracę lub inną działalność zarobkową jednego z małżonków, jeszcze niewypłacone, wszelkie prawa twórcy, jak prawa autorskie i prawa pokrewne lub prawa własności przemysłowej, a także przedmioty majątkowe nabyte za składniki należące do majątku osobistego (a więc w ramach surogacji), chyba że szczególny przepis prawa stanowi inaczej albo małżonkowie wyłączyli surogację, nabywając dany przedmiot majątkowy.
