Podczas wizji lokalnej stwierdzono, że liczący 1,6 ha użytek rolny zarastają trawy i chwasty. Uznano, że nastąpiła degradacja gruntów z winy użytkowników, którzy całkowicie, i długotrwale, zaniechali zabiegów agrotechnicznych.
Ustawa o ochronie gruntów rolnych i leśnych zobowiązuje właściciela gruntów rolnych do przeciwdziałania degradacji gleby. Jeżeli doprowadził do takiej degradacji z własnej winy, czyli z powodu nieprzestrzegania przepisów ustawy o ochronie roślin, wójt gminy nakazuje wykonanie odpowiednich zabiegów agrotechnicznych.
Wójt dał właścicielom ziemi siedem dni na usunięcie chwastów, które zagrażają rozsiewaniem się ich nasion po okolicy, a zeschłe stwarzają możliwość pożaru. Zaznaczył, że niewykonanie nałożonego obowiązku spowoduje wykonanie zastępcze na koszt współwłaścicieli gruntu.
Samorządowe kolegium odwoławcze utrzymało decyzję w mocy. Wydłużyło jedynie termin wyznaczony na usunięcie chwastów. Z przepisów ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych wynika, że taki nakaz wydaje się, gdy doszło, z winy właściciela, do degradacji gruntu spowodowanej nieprzestrzeganiem przepisów o ochronie roślin. Podstawy prawne nakazu usunięcia chwastów znajdują się więc w dwóch ustawach. Natomiast zachwaszczenie może być uznane za degradację gruntu, jeżeli w wyniku zaniechania usuwania chwastów zmalała jego wartość użytkowa. Obrazują to zdjęcia działki, która jest zarośnięta i zaniedbana.
Właściciele działki zaskarżyli obie decyzje do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie. Stwierdzili, że przepisy ustawy z 2003 r. o ochronie roślin oraz ustawy z 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych nie pozwalają na zmuszanie właścicieli prywatnych gruntów do zwalczania chwastów. Obowiązkowe jest jedynie zwalczanie organizmów szkodliwych wymienionych w rozporządzeniu ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Nie ma w nim gatunków roślin rosnących na działce. Nie są to także chwasty, lecz dziko rosnące zioła, które właściciele gruntu zamierzają wykorzystywać w działalności gospodarczej. Zgłosili już wniosek o wpis do rejestru firmy Rolniczy Handel Detaliczny.
