Współwłaściciele gospodarstw muszą płacić składkę zdrowotną za całe gospodarstwo

Od marca rolnicy, właściciele gospodarstw rolnych o powierzchni ponad 6 ha po raz pierwszy opłacają składkę na ubezpieczenie zdrowotne.

Zgodnie z art. 2 ustawy o składkach na ubezpieczenie zdrowotne rolników za 2012 r. wysokość miesięcznej składki za każdą osobę podlegającą ubezpieczeniu wynosi 1 zł za każdy pełny hektar przeliczeniowy użytków rolnych w gospodarstwie rolnym, przyjęty do celów ustalania wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne rolników.

Podwójna składka

O ile sposób ustalenia wysokości miesięcznych składek nie budzi wątpliwości w wypadku tych rolników, którzy są jedynymi właścicielami użytków rolnych, o tyle w wypadku współwłasności gospodarstwa pojawia się problem. KRUS opiera się na art. 38 ust. 3 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników. Stanowi on, że jeśli własność lub dzierżawa gruntów przysługuje kilku osobom lub jeżeli obowiązek podatkowy ciąży na kilku osobach, każda z nich uczestniczy w prowadzeniu działalności rolniczej.

Założenia były inne

Oznacza to np., że gdy dwóch rolników ma wspólnie 30 ha, to obaj płacą składki od całości gruntów, w sumie od 60 ha. Rolnik, który jest w połowie współwłaścicielem tych 30 ha, ma naliczaną składkę w wysokości nie 15, ale 30 zł, tak samo jak drugi ze współwłaścicieli.

– Oznacza to zatem podwójną składkę w stosunku do tej, którą odprowadzają właściciele indywidualnych gospodarstw rolnych. Problem dotyczy i tych rolników, którzy gospodarując na zaledwie 4 ha, także muszą odprowadzać składkę, bo są formalnie współwłaścicielami 8 ha użytków rolnych w stosunku do połowy udziałów – przekonuje Sławomir Zawiślak, poseł z Zamojszczyzny. Uważa, że jest to sprzeczne z założeniem ustawy, która przewiduje, że składkę na ubezpieczenie zdrowotne gospodarstw poniżej 6 ha opłaca budżet państwa.

Sami rolnicy są zdania, że składka powinna być im naliczana proporcjonalnie do udziałów. Tak jak to robią gminy, wymierzając podatek rolny.

– To kolejny przykład, jak w Polsce uchwala się przepisy dotyczące rolników. W pośpiechu i niechlujnie – denerwuje się Grzegorz Leszczyński, prezes Podlaskiej Izby Rolniczej, A skala problemu jest duża, szczególnie tam, gdzie są gospodarstwa rozdrobnione, np. na Lubelszczyźnie lub Podlasiu. Są gospodarstwa, gdzie jest po kilku współwłaścicieli, i gminy, w których nawet kilkadziesiąt procent gospodarstw to współudziały.

Miesięczna składka za każdą osobę podlegającą ubezpieczeniu wynosi 1 zł/hektar

Można wystąpić o decyzję

– To ogromny problem dla rolników, którzy przejęli gospodarstwo w spadku i nie znieśli udziałów np. z powodów finansowych – mówi Jerzy Chróścikowski, senator i przewodniczący „Solidarności" Rolników Indywidualnych.

Przedstawiciele placówek terenowych KRUS, z którymi rozmawiała „Rz", przyznają, że codziennie odbierają telefony od rolników zaskoczonych naliczeniami składki przez KRUS. Tłumaczą, że tylko stosują przepisy uchwalone przez ustawodawcę. Patrycja Józefowicz z lubelskiego oddziału KRUS wyjaśnia, że przepis, który stosuje KRUS do naliczania składki, zakłada domniemanie, które można obalić. Nakazy wysyłane do rolników nie mają jednak formy decyzji administracyjnej.

– Rolnik, który nie zgadza się z informacją o wysokości składki, musi do nas wystąpić o wydanie decyzji w indywidualnej sprawie, a dopiero wtedy może ją zaskarżyć – mówi Patrycja Józefowicz. Dodaje, że sprawa jest tak nowa, że nikt jeszcze o wydanie takiej decyzji nie wystąpił.