Refundacja in vitro tylko dla małżeństw i par

Rozmowa z  prof. Rafałem Kurzawą, ekspertem resortu zdrowia do spraw opracowania programu in vitro

Rz: Ile par obejmie rządowy program zdrowotny refundacji zabiegów in vitro? Czy tylko małżeństwa?

RAFAŁ KURZAWA: Ministerstwo będzie prowadziło program przez trzy lata. Szacujemy, że z refundowanych zbiegów in vitro skorzysta ok. 15 tys. par z całego kraju. Program przewiduje dostępność procedury zapłodnienia nie tylko dla małżeństw, ale również dla pozostających w stałym pożyciu par.

Czy do programu lekarze nie zakwalifikują par, które przeszły już trzy nieudane próby in vitro? Takie były bowiem wstępne założenia.

Ministerstwo wycofało się z tego pomysłu, ponieważ nie ma realnych sposobów na zweryfikowanie, czy dana para już w przeszłości przeszła zabieg. Nikt w Polsce nie prowadzi ogólnokrajo- wego rejestru zapłodnienia pozaustrojowego. Sprawdza- nie tego na podstawie deklaracji pacjenta byłoby dość ryzykowne i nie do zweryfikowania. Przecież  niektóre pary, którym zależy na programie, mogłyby się nie przyznać do wcześniejszych prób.

Według jakich kryteriów lekarze będą kwalifikować pary do refundowanych programów zapłodnienia pozaustrojowego?

Pierwsze i najważniejsze kryterium to stwierdzenie niepłodności na podstawie definicji Światowej Organizacji Zdrowia (WHO). Po drugie, należy udokumentować leczenie niepłodności w ciągu 12 miesięcy poprzedzających zgłoszenie do programu. Po trzecie, ze względu na skuteczność kobieta przystępująca do programu nie powinna mieć więcej niż czterdzieści lat.

Jakie konkretne kryteria medyczne musi spełnić para?

Wszystkie szczegółowo opisuje program zdrowotny. Kwalifikujemy zarówno kobietę mającą uszkodzone jajowody, jak i pacjentkę, która nie zachodzi w ciążę, ponieważ nie ma cykli owulacyjnych. Albo udało się je wywołać w wyniku leczenia i nadal mimo współżycia nie dochodzi do ciąży. Wskaza- niem jest także czynnik męski niepłodności (złe wyniki badania nasienia) oraz czynnik nieznany po dwuletnim okresie starań o ciążę.

Czy niepłodność powinna zgodnie z programem leczyć wcześniej tylko kobieta?

Niepłodność to nie jest problem tylko kobiety albo wyłącznie mężczyzny. Należy pamiętać, że to problem pary. Dlatego swoją płodność lub niepłodność musi zweryfikować odpowiednimi badaniami zarówno kobieta, jak i mężczyzna.

Czy ministerstwo będzie refundowało zabiegi in vitro również parom zmuszonym korzystać z dawców komórek rozrodczych?

Niestety, do programu nie zakwalifikują się osoby, od których nie będzie można pobrać komórek rozrodczych. Polska nie wdrożyła w całości dyrektyw unijnych, które regulują kwestie związane z jakością i bezpieczeństwem oddawania, przetwarzania, przechowywania i dystrybucji komórek rozrodczych od dawców. W próżni prawnej nie można zagwarantować odpowiednich standardów takiego postępowania.

Jak ministerstwo wyłoni placówki medyczne do przeprowadzania refundowanych zbiegów?

Komisja konkursowa utworzona w resorcie podpisze umowę z placówką, która udokumentuje, że ma wykwalifikowaną i doświadczoną kadrę lekarzy i embriologów. Program wymienia też konkretne warunki sprzętowe. Co więcej, ośrodek musi wykazać, że przeprowadzał już zabiegi według standardów Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego i Polskiego Towarzystwa Medycyny Rozrodu, a ich wyniki już w przeszłości raportował do europejskiej organizacji – European IVF Monitoring.

Ile ośrodków będzie przeprowadzało refundowane zabiegi in vitro ?

To zależy od wyników konkursu.