Będzie 15. emerytura? Prezes ZUS: to kwestia oceny możliwości budżetowych

Niedawno premier Mateusz Morawiecki zapowiedział, że także czternasta emerytura ma zostać na stałe wpisana do systemu. Jak Pani to ocenia?

Rozwiązania jednorazowe są na pewno bezpieczniejsze dla finansów państwa. Nie zaciąga się nimi zobowiązań na stałe. W tym roku tylko ZUS wydał na to dodatkowe świadczenie blisko 9 mld zł. Jeżeli weźmiemy pod uwagę inne systemy, suma rośnie do 11,5 mld zł. Dochodzi do tego zwolnienie czternastki z podatku dochodowego warte kilkaset milionów złotych. Oczywiście pozostaje pytanie, jaki charakter powinno mieć to świadczenie. Obecnie należy je zakwalifikować jako dochód gwarantowany wypłacany w formie dodatku do świadczenia. Przy wysokiej inflacji znajduję dla czternastki głębsze uzasadnienie. Ma wspierać budżety osób uprawnionych w trudnym czasie i tak musimy do tego podejść.

Rzecznik praw obywatelskich przygląda się wysyłanym przez ZUS decyzjom w sprawie czternastki. Ponoć dostały je jedynie osoby, które otrzymały świadczenie. Dlaczego?

Trzynastą i czternastą emeryturę wypłaca się osobie uprawnionej z urzędu. Trudno wydawać decyzje odmowne osobom nieuprawnionym, skoro nie było wniosku.

Jednak takie osoby nie mając decyzji negatywnej nie mogą się od niej odwołać.

Jeśli ktoś uważa, że powinien otrzymać któreś z tych świadczeń, a go nie otrzymał, powinien złożyć w tej sprawie wniosek. Jeśli odpowiedź będzie odmowna, to będzie można się od niej odwołać do sądu. Komunikujemy bardzo szeroko o akcji wypłat tych świadczeń i można założyć, że większość świadczeniobiorców o nich wie. Poza tym kryteria przyznania świadczenia są jasne. Czternastki nie dostały osoby, które przekroczyły próg dochodowy. Od czego miałyby się odwoływać?

Czytaj więcej

Praca, Emerytury i renty

Czternaste emerytury także w 2023 roku. Mają być wyższe

Czternasta emerytura w 2023 roku ma być wyższa ze względu na wyliczenie przyszłorocznej minimalne...

Mogą podważać konstytucyjność przyjętych kryteriów m.in. zasady równości.

Ustawodawca ma prawo uregulować przesłanki przyznawania świadczeń, biorąc pod uwagę cel, jaki chce osiągnąć. Trybunał Konstytucyjny od dawna podkreśla znaczenie względnej swobody władzy ustawodawczej w stanowieniu prawa odpowiadającego celom politycznym i gospodarczym.

Prezydent zasugerował niedawno, że jeżeli będzie taka potrzeba, należy rozważyć wprowadzenie 15. emerytury. Nie za dużo tych dodatkowych świadczeń?

To jest kwestia oceny możliwości budżetowych. Musimy pamiętać o ogromnych kwotach, które już zostały przekazane emerytom i rencistom. W tym roku trafi do nich z FUS ponad 265 mld zł z tytułu emerytur, rent i dodatków do tych świadczeń. W tym jest ponad 18 mld zł z tytułu marcowej waloryzacji, która wyniosła 7 proc. Ponadto otrzymali trzynastą i czternastą emeryturę – razem ze zwolnieniem podatkowym od tych świadczeń to ok. 25,5 mld zł. Skoro o podatkach mowa, to emeryci i renciści skorzystali także na reformach obniżających podatki od stycznia oraz od lipca. Łącznie to 13,3 mld zł więcej w ich kieszeniach. Dochodzi do tego szerokie inflacyjne, cieplne i energetyczne wsparcie od państwa. Jeżeli to wszystko zsumujemy to wyjdzie nam, że są to bardzo duże transfery zarówno z FUS, Funduszu Solidarnościowego oraz budżetu państwa.