Czesne za przedszkole - czy jest dopłata z zfśs dla pracownika - rodzica?

Nasz  syn nie dostał się do przedszkola gminnego, więc zmuszeni byliśmy posłać go od września do przedszkola prywatnego, za które płacimy miesięcznie czesne w wysokości 1200 zł. Czy można starać się o dofinansowanie tej opłaty z funduszu socjalnego w zakładzie pracy?

– pyta czytelniczka

Tak, czytelniczka można starać o dopłatę ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych (zfśs), jeśli regulamin tego funduszu obowiązujący w jej zakładzie pracy przewiduje taką formę pomocy dla pracowników.

Znajdująca się w ustawie o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (dalej ustawa o zfśs) definicja działalności socjalnej pracodawców została od 1 stycznia 2009 r. rozszerzona o usługi świadczone na rzecz opieki nad dziećmi w żłobkach, przedszkolach oraz innych formach wychowania przedszkolnego. Pracodawca może sam utworzyć żłobek, przedszkole czy klub malucha i wykorzystać na ten cel  środki z zfśs  albo sfinansować pracownikom (w całości lub częściowo) opłaty ponoszone przez nich na takie formy opieki nad małymi dziećmi.

Nie oznacza to jednak, że każdy pracodawca, u którego funkcjonuje zfśs musi fundować dzieciom pracowników przedszkole czy żłobek lub refundować koszty takiej opłaty ponoszone przez pracowników-rodziców. Ustawa o zfśs zakreśla tylko ramy działalności socjalnej finansowanej z funduszu. Zasady gospodarowania środkami funduszu i przeznaczania ich  na poszczególne cele i rodzaje działalności socjalnej  określa regulamin zfśs. Wydaje go pracodawca, ale jego treść musi uzgodnić ze związkami zawodowymi. Jeśli w zakładzie pracy nie działa żadna organizacja związkowa , to regulamin musi być uzgodniony z pracownikiem wybranym przez załogę do reprezentowania jej interesów.

Właśnie w regulaminie zfśs należy szukać konkretnej odpowiedzi na pytanie czytelniczki. Jeśli przewiduje on dopłaty do czesnego za pobyt dziecka pracownika w przedszkolu, to nic nie stoi na przeszkodzie by złożyć stosowny wniosek.

Należy pamiętać o jednym: decyzja o przyznaniu pomocy z funduszu oraz jej wysokości  zależy od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby  ubiegającej się o świadczenie. Stosowne kryteria powinny być zapisane w regulaminie. Pracodawca może zażądać od pracownika informacji o wysokości dochodu na członka rodziny oraz wglądu w dokumenty potwierdzające sytuację materialną rodziny pracownika np. deklaracji podatkowej pracownika i małżonka.

Jeżeli w obowiązującym  regulaminie zfśs nie przewidziano świadczeń przeznaczonych na  sfinansowanie opłat za przedszkola czy żłobki, pracodawca nie może ich wypłacać. Najpierw musiałby odpowiednio zmienić regulamin zfśs, co oczywiście również wymaga uzgodnienia ze związkami zawodowymi.  Może jednak  przyznać np. jednorazowe wsparcie, jeśli pracownik wykaże, że wystąpiły szczególne, losowe  okoliczności, które spowodowały, iż nie jest w stanie ponieść kosztów czesnego.

Kiedy i na co wsparcie socjalne od pracodawcy

Zgodnie z ustawą o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych fundusz powinien utworzyć pracodawca, który na dzień 1 stycznia danego roku zatrudnia co najmniej 20 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty. Limit ten nie dotyczy jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych – tam fundusz musi być utworzony bez względu na liczbę pracowników.

Pracodawca wpłaca na konto funduszu tzw. odpisy – kwoty naliczane corocznie w stosunku do przeciętnej liczby zatrudnionych. Maksymalny odpis wynosi 37,5 % przeciętnego  miesięcznego wynagrodzenia w poprzednim roku (w 2012 to 1 093,93 zł). Odpis jest wyższy na zatrudnionych  w szczególnie uciążliwych warunkach. Może być także zmniejszony, ale tylko za zgodą organizacji związkowej lub przedstawiciela załogi.