Najwięksi bez zmian

Pierwsza dziewiątka według liczby doradców jest taka sama jak przed rokiem. PricewaterhouseCoopers jako jedyna firma zatrudnia ponad 100 doradców podatkowych. W tym roku na rzecz PwC pracowało 114 doradców oraz 11 innych osób uprawnionych do świadczenia usług doradztwa, podczas gdy rok wcześniej było to odpowiednio 105 i pięć osób.

Drugie miejsce zajęła firma Deloitte Doradztwo Podatkowe sp. z o.o. zatrudniająca 96 doradców oraz 13 innych osób z uprawnieniami. Trzecia była KPMG Doradztwo Podatkowe – grupa firm. Na czwartym miejscu uplasowała się spółka Ernst & Young.

Pierwsze zmiany odnotowaliśmy na dziesiątym miejscu naszej listy. Na miejsce dziesiąte z 12. awansowała kancelaria Ożóg i Wspólnicy. 11. w naszym zestawieniu jest BDO sp. z o.o., która w ubiegłym roku była 13. Z kolei Marciniuk i Wspólnicy Spółka Doradztwa Podatkowego zajęła miejsce 12., podczas gdy w poprzednim roku była na dziesiątym.

Na uwagę zasługuje też awans w naszym zestawieniu Grupy Gumułka z Katowic (z 18. na 15. miejsce), Kancelarii Grynhoff Woźny Wspólnicy (z 19. na 16. miejsce) oraz spółki Paczuski, Taudul, Korszla, Grochulski Doradcy Podatkowi (z 24. na 17. miejsce).

Warto też podkreślić, że mimo kryzysu większość kancelarii i spółek doradztwa podatkowego z naszego zestawienia zwiększyła liczbę zatrudnianych doradców podatkowych w stosunku do poprzedniego roku. W grę wchodziła zarówno rekrutacja nowych osób, jak też zdobywanie uprawnień doradczych przez dotychczasowych pracowników.

Tylko niektóre spółki i kancelarie zmniejszyły liczbę zatrudnianych doradców lub utrzymały ją na takim samym poziomie. Obyło się więc bez spektakularnych redukcji zatrudnienia.

[ramka][b]Klienci oczekują kompleksowej obsługi

Iwona Smith partner zarządzający działem doradztwa podatkowego PricewaterhouseCoopers[/b]

Ubiegły rok upłynął pod znakiem próby siły relacji między firmami doradztwa podatkowego a ich klientami, czego źródłem był kryzys gospodarczy. Wiele przedsiębiorstw miało ograniczone budżety, co sprawiło, iż w pierwszej kolejności cięto wydatki na doradztwo. By zachować wysoki poziom usług, konieczna była elastyczność z obu stron. Staraliśmy się dostosować naszą ofertę do możliwości tych klientów, z którymi łączą nas wieloletnie relacje partnerskie.

Jedną z ważniejszych tendencji rynkowych w ostatnim okresie było rosnące zainteresowanie outsourcingiem. Przedsiębiorcy niejednokrotnie zlecali prowadzenie sprawozdawczości podatkowej i księgowej podmiotom zewnętrznym. Z reguły zawierano wówczas kilkuletnie kontrakty, co zapewnia stałą pracę doradcom podatkowym.

Warto też podkreślić, iż klienci coraz częściej oczekują od firm doradczych kompleksowej obsługi. Powoduje to, że kancelarie prawne tworzą zespoły podatkowe i odwrotnie – firmy doradcze rozbudowują działy prawne, czego przykładem jest utworzenie PwC Legal w ramach PricewaterhouseCoopers. Wszystko po to, by zaoferować klientom pomoc także w zakresie zagadnień prawnych.

Uważam, że w najbliższej przyszłości coraz większego znaczenia nabierać będzie reprezentowanie klientów w sporach z fiskusem. Istotnym trendem, który także wynika z kryzysu, jest rosnąca liczba niekorzystnych dla podatników decyzji organów podatkowych.

Zwiększa się nie tylko liczba kontroli, ale również wysokość wymiaru zobowiązań podatkowych po ich przeprowadzeniu. Jednocześnie sami podatnicy coraz częściej wyrażają gotowość, by bronić swoich interesów, np. starając się o zwrot VAT.[/ramka]

[ramka][b]Kryzys na rynku i w samorządzie

Prof. dr hab Witold Modzelewski honorowy przewodniczący Krajowej Izby Doradców Podatkowych, Instytut Studiów Podatkowych[/b]

Zainteresowanie działalnością opiniodawczą doradców podatkowych zmalało, odkąd cztery izby skarbowe wydają interpretacje urzędowe, rozwiązując najważniejsze problemy podatników.

Większość firm doradczych musi też na co dzień sprostać konkurencji podmiotów usługowo prowadzących księgi, które w większości nie są poddane ograniczeniom obowiązującym doradców. Poza tym, wbrew oficjalnemu optymizmowi gospodarczemu, duża część przedsiębiorstw tnie koszty na usługi doradcze, co jest symptomem znacznie głębszych zjawisk kryzysowych.

W ostatnim czasie zaszły też istotne zmiany w Krajowej Izbie Doradców Podatkowych.

Mam nadzieję, że wybór na początku tego roku nowych władz zakończy głęboki kryzys w Krajowej Radzie Doradców Podatkowych, choć prawdopodobnie nie do uniknięcia jest sprzeczność interesów między grupą dużych firm zatrudniających wielu doradców a większością rynku reprezentowaną przez małe i średnie kancelarie.

Do rozwiązania pozostały inne istotne problemy izby. Przede wszystkim niepokojące są ponadroczne zaniedbania w postępowaniu prowadzonym przed Trybunałem Konstytucyjnym z wniosku rzecznika praw obywatelskich. Przez 14 miesięcy nie wystosowano do Trybunału nawet stanowiska w obronie racji izby. Odnoszę wrażenie, że brak jest zrozumienia dla istoty tego wniosku.

Nie dotyczy on problemu, czy zawód doradcy podatkowego jest zawodem zaufania publicznego w odczuciu członków izby, lecz czy ustawa o doradztwie podatkowym powołuje samorząd charakterystyczny dla zawodu zaufania publicznego.

Niestety, rządowa nowelizacja ustawy nie pomaga w rozstrzygnięciu tego problemu, gdyż uprawnienia oraz ustrój samorządu zawodowego w zakresie sprawowania pieczy nie uległy rozszerzeniu. Co więcej, nowelizacja w istotnym zakresie liberalizuje rynek doradztwa przez zniesienie zakazu reklamy, co spotyka się ze zróżnicowaną oceną członków izby.[/ramka]

[ramka][b]Coraz większa integracja

Prof. zw. dr hab. Ryszard Mastalski Uniwersytet Wrocławski[/b]

Niedługo wejdzie w życie znowelizowana ustawa o doradztwie podatkowym. Jest ona uwieńczeniem dotychczasowego rozwoju zawodu doradcy, który zaczyna się dość mocno uwidaczniać w grupie zawodów prawniczych.

Jedną z najważniejszych zmian jest możliwość tworzenia przez doradców spółek multidyscyplinarnych z innymi przedstawicielami zawodów zaufania publicznego – adwokatami i radcami prawnymi. Wiąże się z tym inna nowa regulacja zakładająca rozszerzenie ochrony tajemnicy zawodowej, co się przełoży na lepszą ochronę interesów klientów. Będzie ona tak samo chroniona, jak tajemnica np. adwokatów czy radców prawnych.

Zwolnić z niej doradcę będzie mógł tylko sąd, na którego postanowienie można złożyć zażalenie. Inne zmiany to możliwość prowadzenia spraw celnych przez doradców podatkowych. Rozszerzono również możliwość pełnomocnictwa, którego może udzielać doradca. Dzięki temu na rozprawie będzie mógł go zastąpić adwokat lub radca prawny w sytuacji, gdyby on sam nie mógł się stawić w sądzie.