Opieszałość ZUS ciągle chroniona przez prawo

"Zaginiony" przepis miał ograniczyć obowiązywanie artykułu, na mocy którego organ rentowy cały czas nie musi wypłacać odsetek za świadczenia przelane po czasie.

Problem z terminowym przelewaniem przez ZUS świadczeń, głównie z ubezpieczenia chorobowego, po raz pierwszy był podnoszony jeszcze w 2020 r., w pierwszej fali epidemii, m.in. przez rzecznika praw obywatelskich. RPO w kwestii opóźnień interweniował ponownie w połowie ubiegłego roku. Zapytaliśmy organ rentowy czy obecnie też jest z tym problem. Czekamy na odpowiedź.

Czytaj więcej:

ZUS

ZUS w pandemii nie wypłacał odsetek. RPO pyta: co dalej?

Stan epidemii zniesiono, ale nadal ob...

Pro

Doktor Tomasz Lasocki z Wydziału Prawa i Administracji UW uważa, że nawet jeżeli ZUS nie ma obecnie kłopotów w tym obszarze, to nie usprawiedliwia to obowiązywania regulacji niekorzystnych dla obywateli. Chodzi o art. 31zd tarczy antycovidowejj (ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. z 2021 r. poz. 2095 ze zm.). Zgodnie z tym przepisem, jeżeli termin wydania decyzji lub wypłaty świadczeń przez ZUS przypada w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii lub w okresie 30 dni następujących po ich odwołaniu, to w razie jego przekroczenia organ rentowy nie musi wypłacać odsetek ustawowych.

Pozytywne widoki i rozczarowanie

Wydawało się, że ta kwestia szybko zostanie załatwiona. Resort rodziny jeszcze w marcu br. przygotował bowiem projekt nowelizacji przepisów, który ogranicza funkcjonowanie ww. artykułu. Zgodnie z nim, brak konieczności wypłaty odsetek za opóźnienie miał objąć przypadki, kiedy termin wydania decyzji lub wypłaty świadczeń przez ZUS przypadł w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, jednak nie później niż do 31 grudnia 2021 r. Problem w tym, że prace nad projektem stanęły. Dlatego na interwencję zdecydował się niedawno RPO.

Na ostatnim posiedzeniu Rada Ministrów zajmowała się wspomnianym projektem (chodzi o projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw), jednak - jak udało się nam ustalić - wspomniana regulacja została z niego wykreślona.

Zdaniem Łukasza Kozłowskiego z Federacji Przedsiębiorców Polskich to zła wiadomość dla świadczeniobiorców.

- Zmiana tego artykułu to w obecnej sytuacji obowiązek. Nie widzę teraz żadnych powodów, które mogłyby przemawiać za utrzymaniem tej regulacji. Instytucje publiczne już od wielu miesięcy działają normalnie. Nie ma ryzyka, że COVID-19 ponownie zakłóci ich funkcjonowanie. Nic też nie wskazuje na to, że ZUS zostanie obarczony koniecznością pilnego wspierania działań pomocowych na wzór tych z tarczy antycovidowej. Pominięcie tej regulacji w przyjętej ustawie jest rozczarowujące, tym bardziej, że jej koszt nie byłby znaczący - ocenia ekspert.

Zawodu nie kryje także dr Tomasz Lasocki, który ma wątpliwości co do zgodności tego artykułu z konstytucją.

Jak bowiem przypomina, prawo do odsetek nie jest karą dla ZUS, tylko kompensatą dla obywatela, który za długo oczekuje na wypłatę należnego mu świadczenia.

- Wygląda na to, że państwo nie zamierza przestać kredytować się w ten sposób kosztem obywateli - mówi ekspert.