Jesienią poprzedniego roku Sejm jednogłośnie uchwalił nowelizację ustawy zwiększającą o 15 mln zł limit wydatków na repatriację. Wynikało z niej, że wydatki repatriacyjne na lata 2017–2026 mają wynieść 489 mln zł, a w 2022 r. miały być powiększone do 60,7 mln zł, to pozwoliłoby na przyjęcie rocznie nawet ok. 890 osób.
Zakładano, że dzięki podniesieniu limitu wydatków będzie można przyznać większej liczbie repatriantów miejsca w ośrodkach adaptacyjnych. Jednak w trakcie debaty w Senacie wiceminister MSWiA Bartosz Grodecki stwierdził, że podniesienie limitu wydatków na repatriację o 15 mln zł w 2022 r. nie może zostać „skonsumowane”, bo nie pozwala na to ustawa o finansach publicznych. Po prostu za późno zapadały decyzje zwiększające budżet na ten cel. Zdaniem senatora Kazimierza Michała Ujazdowskiego (PSL-KP) projekt był przez cztery miesiące „mrożony” przez marszałek Sejmu Elżbietę Witek. Zapowiedział, że senacka większość ustawę poprze, aby – jak mówił – „nie autoryzować bezczynności rządu i tego mrożenia przez panią Witek”. Niewykluczone zatem, że i w tym roku pojawi się wniosek o zwiększenie środków na repatriację.
W 2020 r. osiedlonych zostało w Polsce 625 repatriantów. Tymczasem rząd PiS już w 2016 r. obiecywał, że rocznie powinno ich wracać do Polski około 1000. W ostatnich latach środki z budżetu państwa na ten cel jednak spadały, np. w 2019 r. wynosiły 58 mln zł, w 2020 – 51 mln zł, w 2021 – 45,8 mln zł, i nie były w pełni wykorzystywane.
Nowelizacja ustawy o repatriacji została przyjęta dopiero pod koniec listopada 2017 r. Z przyjętych przepisów – o które zabiegała „Rzeczpospolita” w ramach kampanii „Akcja repatriacja” – wynika, że mogą oni skorzystać z dwóch ścieżek przyjazdu do Polski. Po pierwsze – poprzez ośrodek adaptacyjny, na zaproszenie pełnomocnika rządu do spraw repatriacji. Tam organizowane są zajęcia adaptacyjno-integracyjne, a rodzina dostaje wsparcie na zakup lub wynajmem mieszkania. Po drugie – skorzystanie z zaproszenia gminy. Samorząd zapewnia rodzinie wyposażone mieszkanie. Wszystkim przysługuje m.in. dofinansowanie wyprawki szkolnej dla dzieci, refundacja kosztów szkolenia zawodowego. Z analizy o samorządowym modelu polityki repatriacyjnej przygotowanej w 2020 r. przez Kancelarię Senatu wynika, że w 2019 r. poprzez ośrodki adaptacyjne repatriowało się 538 osób, natomiast na zaproszenie gmin 201 osób.
Największą przeszkodą w repatriacji był brak mieszkań dla tych osób.
