Jedno jest pewne: im dokładniej ksiądz opisze, na co wydał naszą darowiznę, tym większa szansa na uniknięcie sporu z fiskusem.
Ustawa kościelna mówi tak: darowiznę można odliczyć w całości, jeśli kościelna osoba prawna (są to m.in. parafie, diecezje, rektoraty, Caritas Polska, opactwa, domy zakonne) przedstawi w ciągu dwóch lat sprawozdanie o przeznaczeniu jej na działalność charytatywno-opiekuńczą. I to wszystko.
Ani ustawa kościelna, ani ustawa o PIT nie określają, jak takie sprawozdanie powinno wyglądać. Czy wystarczy krótki opis, np. że 5000 zł zostało przekazane na posiłki dla biednych rodzin? Urząd skarbowy może to zakwestionować. Będzie chciał, aby z dokumentu wynikało konkretnie, co, kiedy i komu przekazano. Zdaniem fiskusa w sprawozdaniu powinny się znaleźć dane, które można zweryfikować.
Sądy nie zawsze jednak są tak wymagające. Przykładowo WSA w Warszawie (III SA/Wa 2865/05) uznał, że niedopuszczalne jest nakładanie na podatnika dodatkowych obowiązków, które nie są przewidziane jednoznacznie w przepisach. Jego zdaniem pojęcie sprawozdania powinno być rozumiane w sensie potocznym – jako przedstawienie przebiegu jakiejś działalności, opis, relacja, raport. Z przedstawionego w postępowaniu dokumentu wynikało, że pieniądze przeznaczono na paczki świąteczne, zabawy choinkowe, obiady w szkole, i to powinno organom podatkowym wystarczyć. W innej sprawie NSA (III SA 2300/00) podkreślił, że pomoc potrzebującym (np. wydawanie obiadów czy prowadzenie noclegowni) nie zawsze da się wykazać rachunkami czy innymi dokumentami zawierającymi opis zdarzeń z taką dokładnością, aby urzędy mogły je skontrolować. Taka jest specyfika prowadzonej przez Kościół działalności charytatywno-opiekuńczej. Dlatego z przepisów nie wynika, że podatnik musi zadbać o przedstawienie sprawozdania wskazującego daty wykorzystania darowizny i dane obdarowanych osób.
Te korzystne wyroki nie oznaczają jednak, że możemy zlekceważyć dokumentacyjne obowiązki. Tym bardziej że zdarzają się też orzeczenia popierające formalizm urzędów. Warto więc zadbać, aby sprawozdanie było solidne i wiarygodne.
