Nie wszyscy wracający emigranci mogą liczyć na 342 tys. zł zwolnione z PIT

85 528 zł rocznie, a przez cztery lata 342 112 zł. Tyle mogą zarobić bez podatku wracający do Polski emigranci. Tak wynika z Polskiego Ładu. Niestety, ci, którzy pospieszyli się z przeprowadzką, z nowej ulgi nie skorzystają.

– Ustawa o PIT stanowi, że zwolnione z podatku są przychody do 85 528 zł rocznie. Przez cztery lata. Ale z przepisu przejściowego w Polskim Ładzie wynika, że z preferencji nie skorzystają ci, którzy przenieśli miejsce zamieszkania do Polski przed 1 stycznia 2022 r. – mówi Marek Gadacz, doradca podatkowy, dyrektor w Andersen Tax & Legal.

Interpretacje na nie

Fiskus nie ma żadnych wątpliwości. Spójrzmy na dwie dotyczące nowej ulgi interpretacje indywidualne.

Pierwsza jest w sprawie kobiety, która 25 lat mieszkała w Wielkiej Brytanii. Pod koniec zeszłego roku dostała pracę w Polsce i przeniosła się z dwójką dzieci. Chce korzystać przez cztery lata ze zwolnienia z podatku.

Nic z tego. „Niezależnie od spełnienia pozostałych przesłanek nie przysługuje Pani prawo do skorzystania w latach 2022–2025 z ulgi. Zmiana miejsca zamieszkania nie nastąpiła bowiem po 31 grudnia 2021 r.” – czytamy w interpretacji (nr 0115-KDIT2.4011.27.2022.1.ENB).

Druga sprawa dotyczy mężczyzny, który wyemigrował do Wielkiej Brytanii w 2015 r. W zeszłym roku wrócił do Polski i podjął pracę. Fiskus nie zgodził się na ulgę (interpretacja nr 0113-KDIPT2-2.4011.77.2022.2.AKU).

– Trudno polemizować ze stanowiskiem skarbówki, przepis przejściowy jest bowiem jednoznaczny – mówi Joanna Narkiewicz-Tarłowska, doradca podatkowy, dyrektor w Vialto Partners. Zwraca uwagę, że we wnioskach o interpretacje podatnicy podawali konkretne daty zmiany miejsca zamieszkania, czyli podatkowej rezydencji. Fiskus miał więc jasną sytuację.

– W praktyce jednak nie tak łatwo ustalić, gdzie dana osoba posiada miejsce zamieszkania dla celów podatkowych – podkreśla ekspertka.

Przypomnijmy, że zgodnie z art. 3 ust. 1a ustawy o PIT miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej ma osoba, która posiada tu centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub przebywa dłużej niż 183 dni w roku.

– Drugie kryterium jest łatwe do ustalenia. Dużo problemów jest natomiast z określeniem, gdzie dana osoba ma ośrodek życiowych interesów. Wpływa bowiem na to parę czynników – mówi Marek Gadacz.

Czytaj więcej

Podatki

Polski Ład: 4-letnie zwolnienie z podatku dla wracających do Polski

Osoba wracająca na stałe z zagranicy skorzysta z ulgi do limitu 85 528 zł. Nie dotyczy to jednak tych, którzy zmienili miejsce zamieszkania przed 1 stycznia 2022 r.

Życiowe interesy

Spójrzmy na wydane w zeszłym roku objaśnienia ministra finansów. Wynika z nich, że w Polsce ośrodek życiowych interesów posiada ten, kto ma tu powiązania rodzinne, towarzyskie, podejmuje aktywność społeczną, kulturalną, sportową czy polityczną. Minister finansów pisze, że czynnikiem branym najczęściej pod uwagę jest obecność w Polsce współmałżonka, partnera lub małoletnich dzieci. W związku z tym przyjazd z całą rodziną w większości wypadków powodować będzie przeniesienie centrum interesów osobistych.

– Kryterium rodzinne jest, zasadniczo, nieco ważniejsze od ekonomicznego, również w świetle orzecznictwa europejskiego – potwierdza Joanna Narkiewicz-Tarłowska.

Eksperci podkreślają, że niejasne zasady ustalania miejsca zamieszkania mogą spowodować spory o ulgę.

– Załóżmy, że podatnik wrócił do Polski w listopadzie 2021 r. Ale dopiero w lutym 2022 r. przeprowadziła się jego rodzina. Kiedy nastąpiło przeniesienie ośrodka życiowych interesów? Moim zdaniem w 2022 r., ale fiskus może uważać inaczej – mówi Marek Gadacz.

Ograniczenia i warunki

Nowa ulga przysługuje tylko osobom mającym przychody z etatu, zlecenia bądź z działalności gospodarczej. Z tego wniosek, że zarabiający w inny sposób nie skorzystają ze zwolnienia. Potwierdza to Ministerstwo Finansów w zamieszczonym na swoich stronach internetowych przewodniku. Wynika z niego, że ulgą nie są objęte np. przychody z umów o dzieło, praw autorskich czy sprzedaży akcji.

Ministerstwo Finansów przypomina też o innych warunkach zwolnienia. Przykładowo, może z niego skorzystać tylko ten, kto nie miał miejsca zamieszkania na terytorium Polski w ciągu trzech lat poprzedzających bezpośrednio rok, w którym wrócił z emigracji. Musi posiadać obywatelstwo polskie, Kartę Polaka lub obywatelstwo innego kraju członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa należącego do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo Konfederacji Szwajcarskiej. Ten warunek nie jest konieczny np. wtedy, gdy przynajmniej przez trzy lata mieszkał w jednym z wymienionych w nowych przepisach krajów, m.in. państwach unijnych czy Stanach Zjednoczonych Ameryki.