Winne biuro, podatnik zapłaci

Nie można przenieść na specjalistę odpowiedzialności za zobowiązania wobec fiskusa.

Dla wielu osób wyliczenie podatku od dochodów to czarna magia. Dlatego chętnie korzystają z usług specjalistów – biur rachunkowych, kancelarii podatkowych. Przekazanie dokumentów do biura nie oznacza jednak, że możemy zapomnieć o fiskusie.

[srodtytul]Zapis w umowie nie pomoże[/srodtytul]

Jeśli urząd znajdzie błąd w rozliczeniu, będzie się domagał zapłaty zaległości od podatnika. Biuro nie odpowiada bowiem za jego zobowiązania podatkowe. Nie pomoże nawet wprowadzenie takiego zapisu w umowie. Jak wynika z art. 26 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=916D29AD5B9129777BB26B54536A08E2?id=176376]ordynacji podatkowej[/link], za rozliczenie z urzędem odpowiada sam podatnik.

Biuro rachunkowe, które wypełniło zeznanie klienta, nie jest za niego podatnikiem. Nie jest też płatnikiem (to podmiot zobowiązany do obliczenia podatku, pobrania go od podatnika i wpłacenia do urzędu skarbowego). Biuro to tylko przedsiębiorca, z którym podpisuje się umowę na wykonanie konkretnej usługi.

Tak też wynika z [b]wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie (sygn. I SA/Sz 118/09)[/b]. Sąd stwierdził, że za rozliczenie z fiskusem odpowiada sam podatnik. Nie pomogło powoływanie się na zapisy umowy-zlecenia, z której wynikało, że odpowiedzialność za nieprawidłowości ponosi biuro rachunkowe.

[b] Co pozostaje podatnikowi? Może domagać się odszkodowania na podstawie przepisów prawa cywilnego.[/b] Zgodnie z art. 471 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=6D4FA274AB0AB294518376F84D788A57?id=70928]kodeksu cywilnego[/link] dłużnik obowiązany jest bowiem do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania.

[srodtytul]Kara za błędy[/srodtytul]

Pozostaje jeszcze kwestia odpowiedzialności karnej skarbowej. Tu sprawa nie jest tak oczywista. [b]Może być do niej pociągnięta bowiem osoba zajmująca się sprawami gospodarczymi podatnika. [/b]

Tak wynika z art. 9 § 3 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=186065]kodeksu karnego skarbowego[/link]. Przepis ten mówi, że za przestępstwa lub wykroczenia skarbowe odpowiada jako sprawca także ten, kto na podstawie przepisu prawa, decyzji właściwego organu, umowy lub faktycznego wykonywania zajmuje się sprawami gospodarczymi, w szczególności finansowymi, osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, której odrębne przepisy przyznają zdolność prawną.

W jednym z[b] wyroków Sąd Najwyższy (sygn. III KK 213/05)[/b] stwierdził: „sprawcą przestępstwa, odpowiadającym w oparciu o treść art. 9 § 3 k.k.s., może być między innymi doradca podatkowy zajmujący się, na podstawie umowy, sprawami gospodarczymi (w tym także finansowymi) osoby fizycznej, prawnej albo jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, której przyznano zdolność prawną”.

O tym, kto jest sprawcą wykroczenia (przestępstwa) skarbowego, rozstrzygnie postępowanie dowodowe. Sporządzenie zeznania rocznego przez biuro rachunkowe nie oznacza bowiem, że podatnik jest definitywnie zwolniony z odpowiedzialności karnej skarbowej. Jak wskazał [b]SN (sygn. V KKN 426/00)[/b]: „Powierzenie obowiązków w zakresie rozliczeń podatkowych fachowym osobom trzecim nie znosi samo przez się odpowiedzialności podatnika w sferze prawa karnego skarbowego, ale pod warunkiem udowodnienia, że miał on jednak świadomość możliwości wadliwego rozliczenia i godził się na rozliczenie niezgodne z przepisami prawa podatkowego”.

[ramka]

[b]Marcin Danilewicz - adwokat, menedżer w Deloitte[/b]

Za błędy w zeznaniu odpowiada sam podatnik i to on będzie musiał zapłacić zaległość podatkową. Do ewentualnej odpowiedzialności karnej skarbowej może być natomiast pociągnięta osoba, która mu je merytorycznie wypełniała (np. właściciel biura rachunkowego). Urząd skarbowy nie powinien jednak automatycznie obciążać karą tego, kto podpisał zeznanie. Musi przeprowadzić postępowanie dowodowe, przeanalizować umowę między podatnikiem a biurem i zakres wykonywanego zlecenia. Ma to na celu ustalenie, kto ponosi winę za naruszenie danego przepisu z k.k.s. i czy było to umyślne. Może to być dyskusyjne, jeśli dane zagadnienie (np. prawo do ulgi) budzi wątpliwości w orzecznictwie i interpretacjach. Podatnik ma prawo wybrać w takiej sytuacji korzystniejsze dla siebie rozwiązanie.[/ramka]

[i]masz pytanie, wyślij e-mail do autora

[mail=p.wojtasik@rp.pl]p.wojtasik@rp.pl[/mail][/i]