Podatek PIT od dochodu przedsiębiorcy

Po ustaleniu wysokości przychodów i kosztów ich uzyskania obliczamy dochód. Czyli od przychodu odejmujemy koszty (dotyczy to zarówno liniowców i rozliczających się według skali). Na jego wysokość może też wpłynąć wartość remanentu towarów.

Zasady wyliczania dochodu znajdziemy w art. 44 ust. 2 oraz art. 24 ust. 2 ustawy o PIT. Wynika z nich, że dochód to różnica pomiędzy przychodem a kosztami jego uzyskania :

- powiększona o różnicę pomiędzy wartością remanentu końcowego i początkowego – jeżeli wartość remanentu końcowego jest wyższa niż początkowego lub

- pomniejszona o różnicę pomiędzy wartością remanentu początkowego i końcowego – jeżeli wartość remanentu początkowego jest wyższa.

Mówiąc prościej, niesprzedane towary (które zaliczyliśmy w danym roku do kosztów w księdze przychodów i rozchodów) poprzez różnice remanentowe powiększają końcowy dochód.

Przykład :

Pan Kowalski prowadzi firmę handlową. W 2012 r. :

- uzyskał przychód w wysokości 100 000 zł,

- kupił towary za 50 000 zł,

- inne wydatki, które są kosztem uzyskania przychodu wyniosły 20 000 zł,

- remanent początkowy na 1 stycznia 2012 r. to 6 000 zł,

- remanent końcowy na 31 grudnia 2012 r. to 9 000 zł.

Obliczenie dochodu :

1. Przychód 100 000 zł

2. Koszty uzyskania przychodu 50 000 zł + 20 000 zł = 70 000 zł

3. Dochód 100 000 zł – 70 000 zł = 30 000 zł

4. Dochód powiększony o różnicę remanentów końcowego i początkowego 30 000 zł + (9 000 zł – 6 000 zł) = 33 000 zł

Odliczenia z przeszłości

Firmowy dochód można pomniejszyć o stratę z poprzednich lat. Wolno ją odliczać przez pięć lat, z tym że w jednym roku maksymalnie połowę.

Przykład :

Pan Kowalski prowadzi firmę usługową. W 2011 r. poniósł stratę w wysokości 8 500 zł. Dochód osiągnięty w 2012 r. może pomniejszyć o połowę straty z poprzedniego roku, tj. o 4 250 zł. Pozostałą część straty może wykorzystać w następnych latach.

Jeżeli mamy za niski dochód, aby odliczyć połowę straty, można ją rozliczać w następnych latach. Nie trzeba też od razu wykorzystywać całego odliczenia. Wolno przyjąć dowolne proporcje i pomniejszyć dochód np. o 15 proc. straty w jednym roku, 35 proc. w drugim, a 50 proc. w trzecim. W jednym roku można też rozliczyć straty z kilku lat.

Przykład:

Pan Kowalski w zeznaniu za 2009 r. wykazał stratę w wysokości 20 000 zł. Od dochodu za 2010 r. odliczył jej połowę (10 000 zł). W 2011 r. znowu poniósł stratę, tym razem 30 000 zł.

W rozliczeniu za 2012 r. może odliczyć połowę straty z 2009 r. (10 000 zł) i połowę straty z 2011 r. (15 000 zł). W latach 2013-2016 może rozliczyć pozostałą część straty z 2011 r. (15 000 zł) .

Stratę mogą odliczyć zarówno przedsiębiorcy płacący podatek liniowy jak i rozliczający się według skali. Co więcej, liniowcy mogą odliczyć stratę z działalności opodatkowanej według skali i odwrotnie.

Wyliczamy podatek

Po obliczeniu dochodu przystępujemy do ustalenia podstawy opodatkowania. Przedsiębiorcy rozliczający się według skali mogą skorzystać z szeregu ulg (np. na darowizny i Internet). Liniowcy odliczą od dochodu tylko składki na ubezpieczenia społeczne (chyba że zaliczyli je do kosztów uzyskania przychodów).

Inaczej też oblicza się podatek. Właściciel firmy rozliczający się na PIT-36 sprawdza w jakim jest progu i liczy daninę według skali. Liniowiec płaci zaś 19 proc. od podstawy opodatkowania (czyli dochodu pomniejszonego ewentualnie o składki na ubezpieczenia społeczne).