Kiedy darowizna jest zwolniona z podatku

Tak wynika z niedawnego wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie.

Sprawa dotyczyła zwolnienia z podatku od spadków i darowizn darowizny przekazanej przez matkę na rzecz syna. Syn nie otrzymał jednak tych pieniędzy bezpośrednio. Wcześniej obiecał żonie, że kupi jej mieszkanie. Nie miał na to środków – otrzymał je od swojej matki. Na jego prośbę przelała ona pieniądze nawet nie na konto synowej, ale od razu na rachunek dewelopera, od którego ta kupowała mieszkanie.

Sąd uznał, że ustawowy wymóg otrzymania środków na rachunek obdarowanego trzeba interpretować w ten sposób, że sama darowizna musi zostawić taki ślad. Konto, na które pieniądze zostaną przelane, nie ma znaczenia.

Darowizny w gronie najbliższej rodziny są z podatku zwolnione, ale pod warunkiem poinformowania urzędu skarbowego o darowiźnie i dokonania jej, jeśli chodzi o środki pieniężne, na konto bankowe lub w SKOK obdarowanego, ewentualnie przekazem pocztowym. Tej procedury nie trzeba stosować, gdy kwota darowizny nie przekracza 9637 zł – taka kwota jest zwolniona bez zgłoszenia – ale sprawa dotyczyła prawie 200 tys. zł.

Matka i syn zawarli umowę darowizny 31 marca 2014 r. Tego samego dnia syn zawarł umowę darowizny ze swoją żoną. Kwotę darowizny matka przelała na konto spółki, od której synowa kupiła mieszkanie. Syn w czerwcu złożył w urzędzie skarbowym zgłoszenie o nabyciu SD-Z2, którego złożenie w terminie sześciu miesięcy od darowizny warunkuje zwolnienie z daniny darowizny od najbliższej rodziny bez względu na jej wysokość.

Naczelnik zdecydował, że syn powinien zapłacić ponad 12 tys. zł podatku.

Stwierdził, że warunki zwolnienia z podatku są dwa, mianowicie złożenie odpowiedniego zgłoszenia w terminie i odpowiednie udokumentowanie otrzymania darowizny.

Podatnik spełnił pierwszy z warunków, drugi natomiast nie. Przepisy mówią o udokumentowaniu otrzymania środków pieniężnych dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek inny niż płatniczy w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.

Decyzję podtrzymał dyrektor izby skarbowej i sprawa trafiła do sądu.

WSA stwierdził, że obowiązek udokumentowania otrzymania darowizny wprowadzono jedynie po to, aby nie powoływać się na rzekome (fikcyjne) kwoty uzyskane od najbliższych, np. w postępowaniach dotyczących tzw. nieujawnionych źródeł przychodów. Przywołał przy tym wcześniejsze orzecznictwo, choć dotyczyło ono odmiennych sytuacji, tj. przelewów bezpośrednio na konto wierzyciela obdarowanego.

WSA nie zgodził się, że darowizna dotyczyła wierzytelności, a nie środków pieniężnych, jak, broniąc się przed podatkiem, twierdził obdarowany.