"Dzienniki. Tom 1. 1882–1883": Cierpienia młodego Stefana Żeromskiego

Interesowały się nimi kolejne pokolenia literaturoznawców, którzy po latach porządkowali i redagowali ten diariusz. Ich najnowsza edycja książkowa ukazuje się ponad 60 lat po wydaniu poprzedniej. Ale co najważniejsze, wydanie wzbogacono o informacje, których czytelnik nie miał szans poznać wcześniej, głównie z powodów politycznych i obyczajowych.

Żeromskiego poznajemy jako 18-latka, który nienawidzi rosyjskich zaborców i pisze 30 listów miłosnych do kobiety, z którą nigdy nie rozmawiał, lecz zauroczyły go jej spojrzenie i uśmiech. Pisarz przyznaje się do bujnego życia erotycznego, w tym do korzystania z usług prostytutek, chorób wenerycznych czy zbiorowych zabaw seksualnych ze szwaczkami. Młody Żeromski zdradza, dlaczego zerwał kontakty z siostrami i z którymi przedmiotami w szkole miał problemy. Nowy wstęp odsłania kulisy intryg, które dotyczyły „Dzienników". Ich autograf przywłaszczyła sobie partnerka pisarza, Anna Zawadzka, mimo że w testamencie Żeromski zapisał go Polskiemu PEN Clubowi. Ten intymny pamiętnik daje też obraz Polski sprzed niemal półtora wieku. 19 maja minie 140 lat, od kiedy Żeromski zaczął pisać swoje notatki.